به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از مازندران از قدیم این شعر فردوسی یادمان هست که می‌گفت: اگر تندبادی براید زکنج به خاک افتد نارسیده ترنج و این هشدار هر چند درباره کشته شدن سهراب به دست رستم بود اما امسال معنای ظاهری این بیت در مازندارن خبرساز شد.
پرتقال حاصل دسترنج و امید بسیاری از خانواده هایی بود که قرار بود با درآمد آن صرف بدهکاری‌های یک سال گذشته، اقساط عقب افتاده، جهیزیه دختر و دانشگاه خانواده و یا جشن عروسی شود اما در فاصله یک هفته حاصل یکسال زحمت نه تنها محصول این باغداران به تباه رفت بلکه اغلب درختان هم دچار خسارت شدند.
اولین شخصی که در این حادثه باید پاسخ دهد استاندار مازندران است که چرا مدیر کل هواشناسی مازندران را مجاب نکرد تا با همکاری بیشتر با سازمان هواشناسی کشور، در روزهای پایانی برداشت پرتقال با حساسیت ویژه آب و هوای مازندران را رصد کنند و چند روز مانده به برف خطر این موضوع را به باغداران هشدار دهد تا آنها بتوانند محصولاتشان را تا حد ممکن جمع آوری کنند و استان شاهد این گونه رخدادهایی که می‌توانست مدیریت شود، نباشد.
مسئولان ما از پول بیت‌المال حقوق می‌گیرند که در چنین مواقع تصمیم‌گیری و تصمیم‌سازی‌هایی داشته باشند و حامی مردم باشند به آنها سمت‌های کشوری استانی و شهرستانی داده شد تا به درد مردم رسیدگی کنند همه امکانات و نیروی انسانی متخصص را به خدمت گرفتند و حتی ستاد بحران تشکیل شد، که استان را اداره کنند؟ به نظر من اگر مدیران دغدغه‌مندتر و با حساسیت بیشتر در مدیریت پرتقال اقدام می‌کردند، نمی‌بایست این اتفاق می‌افتاد و یا خسارات در حداقلی بود اما مسئولان ما همیشه بعد مرگ سهراب نوشدارو تهیه می‌کنند و وارد عمل می‌شوند که تلاش‌ها در زمان مقتضی و قبل از برف انجام می‌گرفت جای تحسین داشت.
استاندار می‌بایست با همکاری دستگاه‌های عریض و طویل سازمان جهاد کشاورزی، اداره کل هوا شناسی، دانشگاه علوم کشارورزی و منابع طبیعی، اتاق بازرگانی، اداره کل بحران و با مدیریت لحظه‌ای و با سوابقی که در سال‌های گذشته تجربه شد، اجازه نمی‌دادند استان دچار خسارت شود.
ماجرای سارق سفیدفامی که طلای مازندرانی‌ها را ربود
ما خبر داریم که در حد یک گزارش هواشناسی اطلاع رسانی شد که باغداران سردرختی های خود را فورا بچینند و ما منکر تلاش مسئولان نیستیم و خود باغداران هم بی‌تقصیر نیستند، اما برای جلوگیری از بحران اینگونه عمل کردن سودی ندارد می‌بایست همه فرمانداران، بخشداران، دهیاران توجیه شوند تا در مساجد همه باغداران را جمع آوری و به چیدن مرکبات تاکید کنند و از شبکه استانی و کشوری این مهم بارها اعلام شود و در این موقعیت مسئولان باید بیشتر از شرایط عادی ورود پیدا می‌کردند.
ولی همه می دانیم، مسئولان بعد از ریزش برف بیشتر در رسانه‌ها آمدند و دید و بازدیدشان بیشتر بود، اما در بعد از برف، خانواده‌ای که گاز خانگی‌اش قطع شده بود و خانواده‌اش در معرض سرما و نیازمند تامین مسائل حیاتی هستند چگونه می‌توانست به وضعیت باغش بپردازد مطمئنا وقت مناسبی برای جلوگیری از بحران نبود و تقریبا کار از کار گذشته بود.
من که در جلسات مکرر اتاق بازرگانی و جلسات فراوانی هم در استانداری به ویژه در شورای گفتگو دولت با بخش خصوصی سخن‌ها شنیدم و خبرها منتشر کردیم همه فکر و ذکر مسئولان این بود که چگونه امسال شرایط صادرات را مهیا کنند که به مازاد تولید مرکبات در استان پاسخ دهند هر چند موفقیت در صادرات هم وضعیت روشنی پیدا نکرد چون باغداران مازندران هنوز دارای یک یا دو برند مهم درنیامدند و همه باغداران، خرده مالکان هستند و در این شرایط شکل‌گیری صادرات برنامه‌ریزی شده و مستمر ممکن نیست. اما برگزاری جلسات متعدد با گروه‌های مختلف بازرگانان خارجی شمال کشور و عراق، رای‌زنی و آمد و شد و حتی بازدید از برخی باغات استان هم صورت گرفت، جلسات متعدد و فشرده‌ای برای ترانزیت و مشکل حمل بار با حمل و نقل کشور برگزار شد و تقریبا از خرداد امسال تمام فعالیت اتاق بازرگانی مازندران و بخشی از جلسات استاندار برای توسعه صادرات و حل مشکل تراتزیت بود اما نمی‌دانستند که دزدی با لباس سفید در کمین نشسته و می‌خواهد پرتقال‌های طلاییشان برباید.
ماجرای سارق سفیدفامی که طلای مازندرانی‌ها را ربود
سوال اینجاست: واقعا آیا برف را باید حوادث غیر مترقبه به حساب آوریم آیا واقعا هواشناسی نباید در روزهای پایانی رسیدن پرتقال که همه دارایی‌های اغلب مردم استان در دست باد است، هشدار دهد، اگر هم هشدار داده نبایستی استاندار مازندران با یک اکیپ رسانه‌ای وارد باغها می‌شد و همانند شب عملیات در دفاع مقدس عمل می کرد که از اتلاف و هدر رفت این همه مال مردم جلوگیری می‌شد.
ایجاد شرکت‌های تبدیلی و فرآوری مرکبات در استان ضروری است
در نشستی که ۱۲ دی ماه جاری آیت‌الله علی معلمی امام جمعه قائمشهر در جمع خبرنگاران فارس در دفتر این خبرگزاری حضور داشت وی به مشکلات موجود در استان اشاره کرد و گفت: سرمای زودرس امسال و یخبندان به باغداران خسارات زیادی وارد کرد و مسئولان دولتی برای خرید محصولات باغی اعلام آمادگی کردند ولی در مقام عمل اجرایی نشد.
وی افزود: درست است که این سرما و برف از حوادث غیرمترقبه بود ولی مدیریت کلان کشور باید مراقب حوادث این‌چنینی هم باشند و برای مقابله با آن آمادگی داشته باشند.
نماینده مردم مازندران در مجلس خبرگان رهبری تصریح کرد: ایجاد شرکت‌های تبدیلی و فرآوری مرکبات در استان ضروری است چراکه اگر این امکان وجود داشته باشد میوه‌های سردرختی آسیب‌دیده له نمی‌شد و از بین نمی‌رفت.
مسئولان بیشتر باید به حدیث «کلُّكُم راعٍ وَ كُلُّكُم مسؤول عَنْ رَعيتِه» اهتمام کنند
در مجموعه آثار شهيد مطهري ج ۱۷ـ حماسه حسيني صفحه۲۸۲ آمده است: پيغمبر اكرم(ص) موضوع امر به معروف و نهي از منكر را با تعبير ديگري بيان كرده است آنجا كه فرمود: «کلُّكُم راعٍ وَ كُلُّكُم مسؤول عَنْ رَعيتِه» تمام افراد شما مسلمانان به منزله حافظ و نگهبان و شبان ديگران هستيد و تمام شما نسبت به تمام خودتان مسؤوليد. تعبيري از اين بالاتر نمي توان كرد، يعني ايجاد نوعي تعهد و مسؤوليت مشترك ميان افراد مسلمان براي حفظ و نگهداري جامعه اسلامي بر مبناي تعليمات اسلامي. چنين وظيفه سنگيني اولاً آگاهي و اطلاع زياد ميخواهد، يعني هر فرد يا اجتماع ناآگاهي نمي‌تواند اين وظيفه را به خوبي انجام دهد، و ثانياً قدرت و امكان ميطلبد. انجام دادن چنين مسؤوليت بزرگ و چنين تكليف بسيار بزرگي احتياج به قدرت و نيرو دارد، و ما قدرت و نيروي لازم را براي اين موضوع كسب نكرده‌ايم. نيرو را بالقوه داريم ولي اين نيرو را جمع نميكنيم.
این گفتار از شهید مطهری مسئولیت مسئولان را به جهت برخوردار بودن از اولاً آگاهي و اطلاع زياد و قدرت و نيرو که در اختیار دارند بیشتر می‌کند.
ماجرای سارق سفیدفامی که طلای مازندرانی‌ها را ربود
تجربه برف امسال نباید سال‌های دوباره تکرار شود
اینها را گفتم که تجربه‌ای بشود برای سال‌های آینده که دیگر شاهد تکرار اینگونه تراژدی طبیعی نباشیم اما حیف از همه زحمات باغداران، حیف از جلسات مکرر اتاق بازرگانی با بخش خصوصی و تلاش‌های فراوان در رای‌زنی با بازرگانان خارجی، حیف از جلسات و بحث‌های داغ در استانداری که در مجموع ساعات زیادی را برای صادارت مرکبات به خود اختصاص داد اما در این بین اصل موضوع که حفظ مرکبات بود غافل شدند البته قصد کمرنگ نشان دادن تلاش‌های مسئولان را ندارم ولی می بایست برای محافظت آن چیزی که ماه‌ها در حال رای‌زنی هستند برنامه‌ریزی بهتری می‌کردند و یک گروه کشیک برای محافظت از محصولی که درباره اش به مذاکره نشسته‌اند قرار می دادند.
امام صادق (ع) فرمودند: «اِنَّما الاسرافُ فيْما اَتْلَفَ المالَ و اَضرَّ بِالبدنَ» آنچه باعث از بين رفتن مال و زيان رساندن به بدن باشد اسراف است.(كافي ج ۲، ص ۴۹۹ )
عزیزالله شهیدی فر معاون بهبود تولیدات گیاهی مازندران در گفت‌وگو با ایکنا مازندران گفت: بر اساس پیش‌بینی انجام شده در سال جاری یک میلیون ۸۰۰ هزار تن پرتقال تولید شد.
وی افزود: میزان خسارت برف اخیر ۹۴۰ میلیارد تومان برآورد شد و ۲۰ تا ۳۰ درصد از این محصول دچار خسارت شد.
شهیدی فر گفت: تقریبا همه کسانی که باغشان را بیمه کرده بودند حق بیمه آنها پرداخت شد.
همچنین در سایت سازمان جهاد کشاورزی مازندران آمده است: حمید رضوی‌نیا مدیر صندوق بیمه کشاورزی مازندران با اشاره به مصوبات جلسه بررسی خسارت‌های ناشی از برف اخیر استان که در سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور برگزار شد، گفت: در این جلسه تخصیص ۲۰ میلیارد تومان تسهیلات با نرخ سود ۱۰ درصد به کشاورزان خسارت‌دیده از وقوع برف، یخبندان و سرمازدگی در استان به تصویب رسید.
وی اظهار کرد: صندوق بیمه کشاورزی نیز موظف شد نسبت به پرداخت خسارت باغداران زیر پوشش تا سقف ۲۰ میلیارد تومان اقدام کند.
مدیر صندوق بیمه کشاورزی مازندران از خرید توافقی کیوی تا سقف ۲۰ میلیارد تومان از سوی سازمان مرکزی تعاون روستایی خبر داد و افزود: اقدام دولت برای پرداخت کمک بلاعوض تا سقف ۳۰ میلیارد تومان از دیگر مصوبات این جلسه بود.
رضوی‌نیا با اشاره به خسارهای وارده به کشاورزان و باغداران استان تصریح کرد: به استناد گزارش سازمان جهاد کشاورزی استان میزان خسارت وارده ۹۴۰ میلیارد تومان اعلام شد.
کمتر از ۱۰ درصد باغات استان بیمه بودند
وی با بیان اینکه کمتر از ۱۰ درصد باغات استان بیمه بودند، افزود: خسارتی که مدیریت بیمه کشاورزی برای افرادی که محصولات خود را بیمه کردند و در اثر برف و یخبندان، طوفان و باران‌های سیل‌آسا به محصولات باغی، زراعی، دام و طیور آنها در سال ۹۵ وارد شد، ۲۰ میلیارد تومان برآورد شده است.
مدیر صندوق بیمه کشاورزی مازندران با تأکید بر ضرورت توجه به بیمه از سوی باغداران و کشاورزان بیان کرد: هم‌استانی‌ها براساس تقویم بیمه‌پذیری و با انتخاب گزینه‌های انتخابی براساس میزان تولید نسبت به بیمه محصول خود نزد دفاتر شرکت‌های خدمات بیمه‌ای و مراکز خدمات جهاد و شعب مرکزی بانک کشاورزی اقدام کنند.
وی در پایان گفت: صندوق بیمه پس از اعلام کتبی خسارت از سوی بیمه‌گذاران نسبت به برآورد خسارت و محاسبه غرامت براساس گزینه انتخابی در بیمه‌نامه اقدام کرده و پس از تأمین اعتبار از سوی دولت به‌حساب افراد خسارت دیده از طریق شعب بانک کشاورزی واریز می‌کند.
ماجرای سارق سفیدفامی که طلای مازندرانی‌ها را ربود
ضرورت برنامه‌ریزی اساسی برای محصولات باغی مازندران
واقعا جای سوال است چرا برای محصولات باغی استان برنامه ریزی اساسی و همه باغات بیمه نمی‌شوند، چگونه دم از صادرات محصولات باغی می‌زنند در صورتیکه باغات هر روز با تغییر کاربری مواجه است.
چگونه از صادرات تولیدات باغی سخن می‌گویند در حالیکه بستر کار هنوز فراهم نشده و باغات خرده مالکی اداره می‌شود و از استان از داشتن برند خاص محروم است و معلوم نیست بسته‌بندی‌های ما مورد تایید و قبول بازرگانان خارجی قبول واقع شود یا نه؟ اما آنچه مسلم است محصولات باغی بخشی از اقتصاد مقاومتی مردم است که به هر دلیل ضربه سختی خورد و بخشی هم از دست رفت.
چه خوب است یادی از حدیثی از امیرالمونین علی(ع) کنیم که می‌فرماید: کارها چنان در سیطره تقدیر است که چاره‌اندیشی به مرگ می‌انجامد. اما اگر مسئولان برای جلوگیری از خسارات و اتلاف و در نهایت به هدر دادن اموال نهابت تلاش را بکار می‌گرفتند اگر چه شکست می‌خوردیم جای بحث نبود اما معتقد هستم قبل از برف می‌شد مردم را بسیج کرد و از اتلاف این سرمایه استانی جلوگیری کرد.
شاید اگر اداره بیمه وارد می شد و توصیه‌هایی داشت مردم زیادی پشتشان به بیمه گرم نبود و نمی‌گذاشتند نعمت خدا به هدر رود.
به هر حال باغداران بی تقصیر نیستند شاید این فاجعه برف امتحانی باشد، برای مسئولان که می توانستند دستور به چیدن بدهند، برای باغداران که حق خدا را در اموال خود رعایت کنند و به قیمت مناسب راضی باشند و نیز مسئولان دیگر که با شجاعت تمام مردم را به جمع آوری محصول درختان تاکید اکید می کردند.
این مطلب فوق به زیر سوال بردن زحمت مسئولان نیست اما استان با همه مشکلاتی که دارد و در زمان برف فقط به عدم قطع گاز و برق و آب توجه می‌شد، از آن اقدامی که ترجمان اقتصاد مقاومتی است و می‌بایست قبل از برف صورت بگیرد غفلت شد. در حدیثی از امام علی(ع) آمده است: «سوء التّدبیر مفتاح الفقر»، «تدبیر بد، کلید فقر و نادارى است.»
علی پاداشی