بر این اساس در سه ماهه نخست سال جاری، چین، در صدر 10 کشور صادرکننده به یزد قرار دارد که در این مدت نیز بیش از پنج میلیون دلار کالا در زمینه های برق، نساجی، شیمیایی، فولاد، رنگ و لعاب کاشی و سرامیک، مبلمان و اشیاء تزئیناتی از طریق گمرک استان یزد وارد شده است.
این تغییر در حالی رخ داده است که در سال گذشته و با استناد به آمار منتشر شده از سوی اتاق بازرگانی، ترکیه در صدر کشورهای صادرکننده به یزد بوده که بیشترین کالاهای وارد شده از این کشور در حوزه نساجی بوده است. هرچند باید منتظر آمار یکساله باشیم و استناد صرفا به همین آمار سه ماه اول سال است.
بر همین اساس، ترکیه در سال گذشته بیش از 30 میلیون دلار به استان یزد صادرات داشت و در صدر بوده و پس از آن چین و ایتالیا به ترتیب رتبه دوم و سوم صادرات به استان یزد را داشتند که در سال جاری ترکیه جای خود را با ایتالیا عوض کرده و در جایگاه سوم قرار گرفته است.
به این ترتیب در سال جاری کشورهای چین، ایتالیا، ترکیه امارات، هلند، اتریش، هلند، آلمان، اسپانیا، کره، چک و فرانسه رتبه نخست تا دوازدهم حجم صادرات به مقصد استان یزد را به خود اختصاص داده اند اما این رتبه ها امسال تفاوت بسیاری با سال گذشته دارد.
به شکلی که ترکیه بیشترین حجم صادرات به لحاظ ارزش را به استان یزد داشته اما جای خود را به چین داده و اسپانیا که چهارمین صادرکننده به استان یزد بوده است امروز در جایگاه نهم صادرات به استان یزد ایستاده است.
از این مقایسه می توان نتیجه گرفت که پس از برجام کشورهای اروپایی علی رغم تعهداتی که برای معامله و سرمایه گذاری با ایران داشتند، به واسطه تحریم هایی که قرار است اعمال شود رفته رفته ساز تغییر و خداحافظی را کوک کرده و حتی کالاهای کم ارزش تری را صادر کرده اند.
همچنین آلمان با یک پله نزول از رتبه ششم صادرات به استان در مقایسه با سال گذشته به تبه پنجم رسیده و تقریبا 883 هزار دلار صادرات به استان داشته که عمدتا در زمینه کالاهای برقی بوده است.
این در حالی است که در سال های گذشته و تحریم هایی که پیشتر نیز وجود داشت شرکت های آلمانی با راهکارهایی نسبت به دور زدن تحریم ها اقدام کرده بودند و کالاهای زیادی را به ایران و استان یزد صادر می کردند.
همچنین بررسی آمارهای منتشر شده در سایت اتاق بازرگانی از میزان صادرات و واردات در سال جاری و سال گذشته نشان می دهند که مقصد صادراتی بسیاری از کالاهای تولید شده در استان یزد همچنان کشور عراق است و پس از آن به ترتیب کشورهای پاکستان، افغانستان و ترکیه به عنوان مقصد کالاهای صادراتی استان به شمار می روند.
نکته قابل تامل اینکه آلمان در سال گذشته ششمین مقصد کالاهای صادراتی استان به شمار می رفته و بیش از 8 میلیون دلار کالا به این کشور صادر شده است اما در سال جاری و بر اساس آماری که از سه ماه فعالیت در سایت اتاق بازرگانی موجود است این کشور رتبه یازدهم مقصد کالاهای صادراتی یزدی ها را به خود اختصاص داده است.
عمده کالاهای صادراتی به کشور آلمان نیز میله های فولادی و نورد، مغز پسته خشک و تازه، کف پوش های غیرمخملی و نساجی بوده است.
همچنین مجموع کالاهای صادراتی استان یزد به مقصدهای عراق، پاکستان، افغانستان، ترکیه، هلند، گرجستان، امارات متحده عربی، اسپانیا، ایتالیاف کره و ... در سال گذشته بیش از 492 میلیون دلار و 207 هزار تن بوده است و در سال جاری در سه ماهه نخست امسال 111 میلیون دلار و به وزن 58 هزار تن اعلام شده است.
این در حالی است که ارزش دلاری و وزنی واردات به استان یزد در سه ماهه نخست سال با استناد به اطلاعات موجود در سایت اتاق بازرگانی بیش از 22 میلیون دلار و به وزن 4 هزار تن اعلام شده که با آمار اعلام شده از سوی گمرک یزد مغایرت دارد. از یک سو اتاق بازرگانی یک نهاد معتمد و قابل استناد در این زمینه است و از سوی دیگر گمرک به عنوان مرجع رسمی انتشار آمار صادرات و واردات به شمار می رود از این رو اختلاف بین این دو مرجع آماری ابهامی ایجاد کرده که روشن نیست آمار کدامیک دقیق و درست است.
بر اساس آنچه که گمرک یزد از خلاصه عملکرد خود در بهار سال جاری و مقایسه آن با سال گذشته منتشر کرده است؛ صادرات گمرک استان یزد در سه ماهه اول سال 598 هزار و 495 تن و به ارزش پنج هزار میلیارد ریال معادل 120774 هزار دلار اعلام شده که نسبت به سال گذشته در مدت مشابه از نظر وزنی 11 درصد افزایش و از نظر دلاری 12 درصد کاهش داشته است.
این اختلاف آماری در حوزه صادرات از استان یزد به مقصدهای صادراتی بر اساس اطلاعات منتشره بر روی سامانه اتاق بازرگانی نیز به ارزش دلاری بیش از 111 میلیون دلار و به لحاظ وزنی 58 هزار تن اعلام شده است.
در بخش واردات به استان یزد نیز به استناد آمار منتشر شده از سوی گمرک استان به وزن 9658 تن و ارزش 1225518 میلیون ریال معادل 30138 هزار دلار اعلام شده است.
علی رغم اینکه واردات کالا به استان یزد از نظر وزن با 53 درصد و از نظر ارزش دلاری با 32 درصد افزایش همراه بوده است اما سایت اتاق بازرگانی ارزش دلاری واردات به استان یزد را 22 میلیون و 727 هزار و 575 دلار با وزن نزدیک به پنچ هزار تن اعلام کرده است.
به گفته کارشناسان، مشکلات صادرات به دو بخش تقسیم می شود که بخشی از این مشکلات مربوط به عوامل بیرونی و شرایط بازارهای هدف و بخش دیگر مربوط به وضعیت داخلی و نحوه سیاست گذاری ها و برنامه ریزی ها است که لازم است در این زمینه تجدید نظر شود و استراتژی هایی برای توسعه صادرات غیرنفتی استان و توسعه بازارهای هدف صادراتی تدوین شود.
بر اساس هدفی که در سطح ملی برای صادرات کشور در نظر گرفته شده، وزارت صنعت، معدن و تجارت تصمیم گرفته صادرات غیر نفتی را تا ۱۰ میلیارد دلار افزایش دهد بنابراین استان یزد هم باید با توجه به ظرفیت های خوبی که دارد سهمی در این افزایش صادرات به خود اختصاص دهد که نقش تشکل های صنعتی و بازرگانی استان در این زمینه باید پررنگ باشد.
از سویی نیز اقتصاد کشور در مقطعی قرار گرفته است که لازم است تصمیمات سرنوشت سازی با هوشمندی و تبیین رویکرد و سیاست هایی با حضور موثر بخش خصوصی برای دفع تهدیدها و تبدیل آن به فرصت و استفاده از فرصتها گرفته شود و اگر امروز برای چالش هایی در پیش داریم برنامه و تصمیم درستی نداشته باشیم قطعا در آینده با مشکلاتی مواجه خواهیم بود که به اذعان رئیس خانه صنعت و معدن یزد از آن ها با عنوان طوفان یاد خواهیم کرد که از جمله این طوفان ها طوفان اقتصادی خواهد بود.