بارش‌ها تالاب‌ها را سیراب کرد

خوشبختانه بواسطه بارندگی‌هایی که اتفاق افتاده، تالاب‌ها وضعیت نسبتاً مناسبی پیدا کرده‌اند؛ مسئولان از بهبود تراز دریاچه ارومیه، پرآب شدن تالاب‌هایی همچون هامون، جازموریان، هورالعظیم و گمیشان خبر می‌دهند.

این درحالی است که در سال‌های اخیر بحران خشکسالی و کاهش بارندگی‌ها، توجه به تالاب‌ها که در پایین‌دست رودخانه‌ها قرار داشتند را به حداقل رسانده بود؛ این اکوسیستم‌های طبیعی چون در پایین‌دست قرار دارند، توجهی به سهم یا به عبارتی حقابه‌شان نمی‌شود؛ اما بارندگی‌هایی که این مدت اتفاق افتاده ورق را برگرداند تا شاهد بهبود وضعیتشان باشیم. ازسوی دیگر به گفته مسئولان ذخیره آبی کشورهم با بارش‌های کنونی بهتر شده اما همچنان کمبود آب جبران نشده و بارش‌های امسال تنها 3 درصد از برداشت‌های آبی زیرزمینی را جبران کرده است.
بارش‌های سال آبی 97-96 نوید سال پرآبی را داده است

«مسعود باقرزاده کریمی»، مدیراکوسیستم‌های تالاب‌های محیط زیست کشور با بیان اینکه بارش‌های سال آبی 97-96 که از اول مهرماه 97 شروع شده نوید سال پرآبی را داده، افزود: تا به امروز بارش‌های کشور به‌طور متوسط بیش از نرمال بلندمدت بوده است.

وی با تأکید براینکه بارش‌ها در کشور یکنواخت نبوده است، گفت: در مناطق مرکزی و جنوب شرق کشور بارش‌ها زیر نرمال بوده اما در جنوب غرب و شمال غرب کشور خوشبختانه بارش‌ها بیش از میانگین بلندمدت بوده و موجب شده مخازن سدها، رودخانه‌ها و تالاب‌ها پرآب شوند.
آبگیری90 درصدی هورالعظیم

مدیراکوسیستم‌های تالاب‌های محیط زیست کشور به میزان آبگیری تالاب‌ها بواسطه این بارندگی‌ها در استان‌ها اشاره کرد و اظهار داشت: در خوزستان، تالاب‌های هورالعظیم90 درصد و شادگان 80 درصد آبگیری و بقیه تالاب‌های کوچک استان نیز آبگیری شدند.
افزایش 40 سانتیمتری تراز آب دریاچه ارومیه

وی درباره تراز ارتفاع آب دریاچه ارومیه از سطح دریا نیز تصریح کرد: تراز ارتفاع آب این دریاچه از سطح دریا به 1270/80 متر رسیده که در روز 5 اسفندماه امسال نسبت به‌همین روز در سال گذشته 40 سانتیمتر افزایش داشته است. هم‌اکنون دریاچه ارومیه از نظر مساحت بیش از 60 درصد آبگیری شده و از نظر حجمی 25 درصد آب دارد. سایر تالاب‌های اقماری این دریاچه هم پرآب شده‌اند.
باقرزاده کریمی وضعیت تالاب‌ها در مناطق کوهستانی کشور را یادآور شد و گفت: تالاب‌ها در مناطق کوهستانی کشورهم خوشبختانه پرآب شده‌اند. در چهارمحال و بختیاری تالاب‌های گندمان و چغاخور، در لرستان تالاب‌های پلدختر و«گوری بلمک» آبگیری مناسبی داشته‌اند. تالاب‌های بختگان و کمجان در فارس صددرصد و نی ریز و تشک هم در همین استان 30 درصد آبگیری شده‌اند. بخش‌هایی از جازموریان در مرز سیستان و بلوچستان و کرمان هم که مدت‌ها خشک بود، پرآب شده است.
خبرخوش از تالاب هامون

مدیراکوسیستم‌های تالاب‌های محیط زیست کشور خبرخوش دیگری از تالاب هامون درسیستان وبلوچستان داد که براثر سیلابی شدن رودخانه‌های «فراه» و هیرمند در کشور افغانستان پرآب شده، در واقع با دبی مناسبی آب وارد هامون‌ها شده است. در حال حاضر 15 درصد هامون‌ها آبگیری شده است.
کمبود آب همچنان جبران نشده

وی درپاسخ به این سؤال که آیا این بارش‌ها نوید جبران کم آبی در کشور و اضافه برداشت‌های آب‌های زیرزمینی راهم می‌دهد، خاطرنشان کرد: ذخیره آبی کشور با این بارش‌ها اکنون بهتر شده اما همچنان کمبود آب جبران نشده است. آب‌های زیرزمینی، آب‌های استراتژیک هستند و باید به اندازه‌ای برداشت شوند که آب باز هم در زیرزمین باقی بماند در واقع از کل ذخیره‌های آبی نباید استفاده کنیم.
اضافه برداشت 5 میلیارد مترمکعبی از آب‌های زیرزمینی

باقرزاده کریمی با بیان اینکه به‌طورمیانگین در 20 سال گذشته 5 میلیارد مترمکعب اضافه برداشت از آب‌های زیرزمینی داشتیم که موجب کسری مخزن آب‌های زیرزمینی نیز شده است، گفت: در حال حاضر مخازن آب‌های زیرزمینی 150 میلیاردمترمکعب کسری آب دارند در حالی که کل آب‌های زیرزمینی 400 میلیارد مترمکعب است و ما نیز بیش از یک سوم این آب‌ها را از دست داده‌ایم. پس اگر بخواهیم استفاده درستی از این آب‌ها داشته باشیم باید به اندازه برداشت کنیم، زیرا بارش‌های امسال در خوشبینانه‌ترین حالت 3 درصد از برداشت‌های آبی زیرزمینی را جبران کرده است.
تالاب‌های گلستان به وضعیت مطلوبی رسیدند

«امیرعبدوس»، مدیرکل حفاظت محیط زیست گلستان نیز به وضعیت تالاب‌های این استان که در این بارش‌ها به وضعیت مطلوبی رسیدند، اشاره کرد و گفت: سطح آبی تالاب «آلاگل» بواسطه بارندگی‌هایی که تاکنون داشته‌ایم، درعمیق‌ترین نقطه خود تا 5 اسفند ماه امسال به 3/55 متر رسیده که در بالاترین سطح خود نسبت به 5 سال گذشته بوده است. تالاب‌های «آلماگل» و «آجی گل» هم در حداکثر ظرفیتشان آبگیری شده‌اند و اکنون شرایط خیلی خوبی دارند.

Image result for ‫تالاب گمیشان‬‎
گمیشان هم پرآب شد

وی درباره آخرین وضعیت تالاب گمیشان هم که مانند تالاب میانکاله یا همان «خلیج گرگان» متصل به دریاست و آب آن از آب دریا تأمین می‌شود، افزود: آب این تالاب متأثر از بالا و پایین آمدن آب دریاست و تنها منبع تأمین آب این تالاب در مواقعی که سطح آب دریا پایین است، روان آب‌های سطحی هستند. امسال تلاش کردیم خروجی این تالاب به سمت دریا را ببندیم تا از فرار آب به سمت دریا جلوگیری شود و تالاب بتواند سطح آب خود را حداکثر تا اواسط فصل تابستان حفظ کند، زیرا در فصل‌های بهار و تابستان که بادهای موسمی داریم در صورت خشک شدن آب آن، کانون بزرگی از ریزگردها تشکیل می‌شود و زندگی مردم این منطقه را تحت تأثیر قرار می‌دهد. تالاب گمیشان درحال حاضر در عمیق‌ترین نقطه خود به عمق 1/5 متر آبگیری شده و تمام سطح آن پرآب شده است.

مدیرکل حفاظت محیط زیست گلستان با ابرازگلایه از کشاورزانی که به‌طورغیرمجاز اقدام به باز کردن خروجی تالاب به دریا می‌کنند، اظهار داشت: در بخش‌هایی از این تالاب برخی از کشاورزان زمانی که آب دریا عقب رفته بود و تالاب خشک بود (طی10 سال گذشته) اقدام به تصرف اراضی حاشیه تالاب برای انجام کشت کرده بودند که با آبگیری آن، اراضی زیر آب رفت، اکنون این افراد تلاش می‌کنند خروجی تالاب به دریا را باز کنند تا بتوانند از این آب برای کشاورزی خود استفاده کنند، این موضوع اکنون یکی از مشکلات اصلی ما با آنان است. این در حالی است که مردم این منطقه نباید به این افراد اجازه چنین کاری بدهند، زیرا این تالاب از وقتی که آبگیری شده به منبع درآمد خوبی برای ساکنان این محدوده تبدیل شده و ساکنانش می‌توانند برای امرار معاش اقدام به صید آبزیان کنند و زمانی که شکار پرندگان مجاز اعلام می‌شود به شکار پرندگان نیز بپردازند.
بهتر شدن کیفیت آب تالاب میانکاله و کاهش غلظت آلایندگی‌های آن

عبدوس همچنین درباره وضعیت فعلی تالاب میانکاله پیرو این بارندگی‌ها گفت: این بارش‌ها تنها غلظت آلایندگی‌های تالاب را کاهش داده وشرایط بهتری را به لحاظ کیفیت آب ایجاد کرده است. از سوی دیگر موجب کاهش تجمع جلبک‌ها و بوی نامطبوع ناشی از آنها شده اما درمیزان آبگیری آن تأثیری نداشته، زیرا همان‌طور که گفته شد، این تالاب متصل به دریاست و متأثر از بالا و پایین آمدن آب آن است.