سال هاست بحث اهدای اعضای بیمارانی که دچار مرگ مغزی شده اند با مرکزیت بیمارستان دکتر مسیح دانشوری تهران، مطرح شده است و از همین مسیر خداپسندانه افراد زیادی به آغوش زندگی بازگشته اند و خانوادههای فراوانی طعم شیرین باهم بودن را دوباره تجربه کرده اند.
به گزارش ایسنا، اهدای اعضای عزیزان از دست رفته شاید به ظاهر آسان به نظر بیاید، اما هرگز اینطور نیست؛ دشواری این تصمیم گیری را تنها کسانی میفهمند که نفس کشیدن عزیزشان را میبینند و نمیخواهند مرگش را باور کنند، اما از سوی دیگر انسانهای نیازمندی را در کنار خود احساس میکنند که چشم امید به رضایت آنها بسته اند و این آزمونی سخت و نفس گیر است که " نفس" میبخشد و هر کسی از آن سربلند بیرون نمیآید.
اهدای عضو به این معنی است که یک فرد یا، ولی دم او اجازه میدهد تا بافتها یا اعضای سالم او به شخص دیگری برای پیوند اهدا شود که این پیوند میتواند زمانی که فرد زنده است یا پس از مرگ او صورت گیرد. پیوندهای متداول عبارتند از: کلیهها، قلب، کبد، پانکراس، روده، ریهها، استخوان، مغز استخوان، پوست و قرنیه. برخی از ارگانها و بافتها را میتوان زمانی که شخص اهداکننده زنده است به شخص دیگری پیوند زد مانند یکی از کلیهها یا بخشی از کبد، اما در بیشتر موارد اهدای عضو زمانی صورت میگیرد که فرد اهداکننده دچار مرگ مغزی شده باشد.
در نیمه اول سال ۱۳۹۰ تنها در بیمارستان مسیح دانشوری دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تعداد ۴۷ نفر اقدام به اهدا عضو کردهاند. این در حالی است که در سال ۱۳۸۳ در همین بیمارستان تنها پنج نفر برای اهدا عضو پیشقدم شدهاند. با تعمیم این آمار به کل جامعه میتوان نتیجه گرفت که اهدا عضو در کشور ما رو به گسترش نهاده است. پیوند اعضا همیشه و در تمام دورهها بسیار بحثانگیز بوده و اختلاف نظرهای زیادی در زمینه مرگ مغزی، انتخاب اهداکننده مناسب و چگونگی پیوند وجود داشته و دارد.
شرط وصیت بیمار به عنوان رکن اساسی جهت امکان انجام اعمال پیوندی (در کنار موافقت، ولی میت) در ماده واحده قانون سال ۱۳۷۹ مورد تأکید قرار گرفته است. در رابطه با احراز این شرط نیز در ماده ۶ آیین نامه اجرایی آمده است که وصیت بیمار در چارچوب قوانین مربوط میتواند به دو صورت کتبی یا شفاهی باشد و با اعلام کتبی یک نفر از وراث قانونی قابل احراز است.
صدور ۳ هزار کارت اهدای عضو در ملایر
رئیس مجمع خیرین سلامت شهرستان ملایر با بیان اینکه از سال ۸۱ تاکنون در سطح این شهرستان ۲۴ مورد اهدای عضور داشته ایم، گفت: رنج سنی اهداکنندگانی که دچار مرگ مغزی شده اند بین ۲۰ سال تا ۵۹ سال بوده است.
دکتر عباس آذرهمایون در گفت: گو با ایسنا، از صدور ۳ هزار کارت اهدای عضو در ملایر خبر داد و افزود: این ثبت نامها به صورت روزانه انجام میشود و متقاضیان میتوانند همه روزه در ساعت اداری به مجمع خیرین سلامت ملایر مراجعه کرده و نسبت به پُرکردن فرم مربوطه اقدام و به صورت آنلاین کارت خود را دریافت کنند.
وی با اشاره به برگزاری نخستین همایش ملی " اهدای عضو، اهدای زندگی " برای نخستین بار در غرب کشور به میزبانی ملایر در سال ۹۴ با حضور مقامات کشوری و استانی، اظهارکرد: ما هرساله در ماه مبارک رمضان در مساجد فرهنگ اهدای عضو را ترویج میکنیم.
آذرهمایون به کاشت نهال به تعداد اهداکنندگان عضو و به یاد آنان در بام ملایر در روز درختکاری اشاره کرد و افزود: در مناسبت ها، مراسم، جشنوارهها و همایشهای مختلف مجمع خیرین سلامت حتما غرفه مخصوص اهدای عضو نیز دایر میشود و کارشناسان ما در این غرفه با توزیع بروشورهای مربوطه نسبت به فرهنگ سازی در زمینه اهدای عضو اقدام میکنند و از متقاضیان ثبت نام به عمل میآید.
رئیس مجمع خیرین سلامت ملایر بیان کرد: اگر مردم بدانند که ۲۹ قسمت از اعضای یک فرد مرگ مغزی از جمله مفاصل و شبکیه فرد، قابل پیوند است و حداقل ۶ عضو یعنی ۲ ریه، ۲ کلیه، کبد و قلب میتواند به فرد دیگری حیات دوباره ببخشد، مسلماً در امر پیوند همکاری بیشتری میکنند.
وی افزود: تشخیص مرگ مغزی توسط کارشناسان خبره در بیمارستانهای مجهز دانشگاههای دولتی صورت میگیرد، این کارشناسان با حکم وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به مدت چهار سال منصوب میشوند.
آذرهمایون توضیح داد: بر اساس ماده ۲ آیین نامه اجرایی، چهار پزشکی که تشخیص و تأیید مرگ مغزی توسط ایشان صورت میگیرد، متشکل از یک متخصص نورولوژی، یک متخصص جراحی مغز و اعصاب، یک متخصص داخلی و یک متخصص بیهوشی میباشند، البته تایید پزشک قانونی در حیطه وظایف و مسئولیتهای مربوط، در زیر برگه مخصوص ضروری است.
آذرهمایون با اشاره به آمار بالای بیماران منتظر در صف پیوند و از سوی دیگر آمار قابل توجه بیمارن مرگ مغزی به علت تصادفات و یا بیماریهای مختلف دیگر در ایران، تصریح کرد: اعضای بدنی که میتواند به چند خانواده زندگی دوباره ببخشد نباید در زیر خاک مدفون شود، این فرهنگ سازی وظیفه مسئولین است و از سوی دیگر انتظار میرود مردم نوع دوست ما با دیدباز و از زاویه انجام عملی خداپسندانه و ماندگار به موضوع " اهدای عضو" نگاه کنند.
"سودابه بیات جوزانی"، ۴۰ ساله، اهل روستای جوزان از توابع شهرستان ملایر و مادر سه فرزند، پس از مرگ مغزی اش با اهدای کلیه ها، کبد، قلب و نسوج استخوانی خود، جان چندین بیمار را نجات داد و به آنها زندگی بخشید.
فاطمه اسدی جوزانی، مادر سودابه در گفتگو با ایسنا، در مورد این عمل خیرخواهانه و خداپسندانه، افزود: سودابه مبتلا به " آلوریتم مغزی " بود، پس از تشخیص بیماری با کلی امید او را به بیمارستان امام خمینی (ره) تهران اعزام کردیم، دکتر جراحش پس از انجام معاینات تخصصی به ما گفت: درصد خطر عملش بالاست. در نهایت سودابه با توکل به خدا راهی اتاق عمل شد، اما متأسفانه پس از دو روز دچار مرگ مغزی گردید.
وی در پاسخ به سؤال خبرنگار ما مبنی بر اینکه چه شد که به مرحله اهدای اعضا رسیدید، افزود: دکتر حسین قناعی، پزشک معالجش خیلی در مورد اهدای اعضا با من و برادرش صحبت کرد، این در حالی بود که ما، سه فرزندش و خواهرها و برادرش، نفس کشیدن سودابه را زیر دستگاهها میدیدیم، بنابراین در ابتدا قبول آن برایمان دشوار و دور از ذهن بود تا اینکه سرانجام برای رضای خدا، خوشنودی امام زمان (عج) و اینکه خانوادۀ دیگری به دلیل از دست دادن عضوی مثل ما داغدار نشود من، پدر و خانواده اش راضی به این انجام کار خیر شدیم.
اسدی خاطرنشان کرد: ما، سودابه را برای درمان فرستاده بودیم و حالا با جسم بی جانش مواجه شده بودیم و این برایمان بسیار سخت و غیرقابل تحمل بود، اما حالا که میبینیم اعضای بدنش جان ۴ بیمار را نجات داده، خوشحالیم.
وی با بیان اینکه اهدای اعضا کاملاً رایگان بوده و هیچگونه اطلاع و ارتباطی با دریافت کنندگان نداشتیم، افزود: دوست دارم بدانم قلب سودابه در بدن چه کسی میتپد.
هیچ کدام از ما از سرنوشت و فردایی که در انتظارمان است خبر نداریم، همه ما میتوانیم سفیر اهدای زندگی شویم... به امید روزی که دیگر بیمار منتظر اهدای عضو سالها از غم و درد بیماری، رنج نبرد...