قاچاق کالا پدیده شومی است که به اقتصاد ضربه میزند اما ظاهرا هنوز در کشور اراده کافی از سوی مسئولان برای مقابله با قاچاق کالا وجود ندارد.
در ایران تعریف قاچاق ناظر به مبادی ورودی و خروجی و مرزهای جغرافیایی نیست چرا که بر اساس 2 ماده 12 قانون الحاق موادی به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت و قانون نظام صنفی نگهداری و توزیع کالایی که بدون مجوز وارد شده باشد در سراسر کشور جرم بوده و مشمول مقررات مربوط به قاچاق کالا میشود.
بر اساس قوانین تعیین شده اساس نگهداری و توزیع و حمل کالای فاقد مجوز قانونی در داخل کشور نیز قاچاق محسوب میشود.
اما آنچه که مسلم است، طی سالهای اخیر ورود کالا به شیوه قاچاق و بدون پرداخت عوارض گمرکی به دلیل قیمت کمتر با استقبال بسیاری مواجه شده و همین امر موجب ضرر و زیان به تولید کنندگان داخلی شده است.
در شرایطی که تولیدکنندگان داخلی با وجود تحریم و تورم و مشکلات و کاستیها در تلاش برای تولید و ادامه فعالیت واحدهای تولیدی هستند، قاچاق کالا ضربه مهلکی به این واحدها وارد ساخته و علاوه بر اینکه موجب شده چرخهای تولید یکی پس از دیگری از حرکت بازایستد.
آنچه که مسلم است، قاچاق کالا با وجود اینکه ضربه سنگینی به تولید داخل وارد میکند، با این وجود خریداران خاص خود را دارد و علت آن نیز قیمت پایین این کالاها نسبت به کالاهای تولید داخل است.
در برخی از موارد نیز کالاهای قاچاق همان تولیدات داخل هستند که با مارک خارجی با قیمت بالاتر به فروش میرسند و این موضوع هم یکی از معضلات واحدهای تولیدی است.
مدیرکل تعزیرات حکومتی استان زنجان با اشاره به اینکه قاچاق کالا یکی از معضلات و پدیدههای شومی است که هیچگاه متوقف نشده است، اظهار کرد: با وجود مقابلههایی که با قاچاق صورت میگیرد و برخورد جدی تعزیرات باز هم قاچاق ادامه دارد.
مرتضی ممیزی با اشاره به اینکه استان زنجان شاهراه ارتباطی به چند استان است، تصریح کرد: همین موقعیت موجب شده که واردات قاچاق کالا به استان زیاد باشد.
وی با اشاره به اینکه در فصل سرما قاچاق البسه به استان زنجان افزایش قابل توجهی پیدا میکند، اضافه کرد: فقط در دهه نخست اسفند ماه 20 پرونده قاچاق در تعزیرات حکومتی رسیدگی شده است.
مدیرکل تعزیرات حکومتی استان زنجان با بیان اینکه قاچاق صرفا محدود به کالا و یا ماده غذایی نمیشود، افزود: امسال پروندههای بسیاری شامل گردو، البسه، سیگار قاچاق، سوخت، لوازم آرایشی و بهداشتی، لوازم یدکی، کود شیمیایی، دارو در زنجان رسیدگی شده است و همین امر نشان میدهد که قاچاق کالا در هر همه موارد انجام میشود.
ممیزی با اشاره به اینکه قاچاق کالا به تولیدات داخلی نیز ضربه میزند، افزود: تعزیرات برخورد جدی با متخلفان در این زمینه دارد و میزان جرائم نیز بر اساس دفعات قاچاق افزایش مییابد، اما در برخی از موارد این جرائم نیز بازدارنده نبوده و افراد اقدام به قاچاق میکنند.
وی با اشاره به اینکه واردات قاچاق سود بسیاری برای ذینفعان دارد، اضافه کر: برای مقابله با این پدیده شوم باید همه دستگاههای ذیربط همکاری کنند.
*کالاهای قاچاق خریدار دارند
رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی و اداری زنجان نیز ضمن انتقاد شدید از واردات کالای قاچاق اظهار کرد: خرید این کالاها موجب ضربه زدن به تولید کنندگان میشود.
سید محمد احمدی با اشاره به اینکه در صنف لوازم خانگی و اداری واردات قاچاق موجب وارد شدن ضرر به بسیاری از واحدهای تولیدی شده است، تصریح کرد: با وجود اینکه کالاهای قاچاق وارداتی از کیفیت خوبی برخوردار نیستند، اما بازهم خریداران خاص خود را دارند.
وی با اشاره به اینکه بسیاری از مردم به علت قیمت پایین کالاهای قاچاق اقدام به خریداری آنها از میکنند، بیان کرد: باید دقت داشت که شاید در ابتدای خرید کالاهای قاچاق از نظر قیمت سودی برای خریدار داشته باشد، اما در دراز مدت ضرر آن مشخص خواهد شد.
احمدی با اشاره به افزایش واردات قاچاق با نزدیک شدن به ایام پایانی سال افزود: کالاهای قاچاق وارداتی هیچگونه ضمانتی ندارد، اما با این وجود مردم نسبت به خریداری از این کالاها اقدام میکنند.
وی با بیان اینکه اغلب شرکتهای تولیدی معتبر در استان نمایندگی دارند، گفت: مردم استان برای خرید یک جنس مطمئن و دارای ضمانت نامه میتوانند از محلهای مربوط اجناس مورد نیاز خود را تامین کنند.
*واردات قاچاق در واحدهای تولیدی را تخته کرده است
رئیس اتحادیه لباسفروشان زنجان در راستای واردات قاچاق البسه به استان زنجان اظهار کرد: متاسفانه در نتیجه واردات البسه قاچاق 180 واحد از 600 واحد البسه فروشی در زنجان اقدام به جمعآوری واحدها کردهاند.
ابوالفضل نیاکان با اظهار تاسف از اینکه فروش لباس در سایر محافل از جمله منازل نیز از دلایل کسادی بازار البسه است، بیان کرد: فروش لباس نباید در محافلی همچون مراسمهایی از جمله روضه، داخل آپارتمان، باشگاه ورزشی و استخر انجام شود و باید در محل رسمی که مخصوص خود آن است انجام شود.
وی 80 درصد از لباسهای فروشی در محلهای ذکر شده را قاچاق اعلام کرد و گفت: همین فروش البسه قاچاق موجب شده در آستانه عید نوروز واحدهای البسه فروشی هیچ فروشی نداشته باشند.
*قاچاقچیان کفش پا تو کفش تولیدکنندگان داخل کردهاند
رئیس اتحادیه کفشفروشان زنجان نیز با اشاره به کسادی بازار فروش کفش اظهار کرد: متاسفانه بازار فروش کفش در آستانه عید نوروز اصلا مطلوب نیست.
محمد محمدی با بیان اینکه واردات قاچاق نیز در این راستا موثر بوده است، اضافه کرد: در بخش کفش ورزشی وادارت کفش چینی موجب کسادی بازار شده است.
وی با بیان اینکه رکود در همه صنفها وجود دارد، افزود: بخش اعظمی از این رکود مربوط به کالای قاچاق است.
*فرهنگ استفاده از کالای تولید داخل جا نیفتاده است
یکی از شهروندان زنجانی نیز در همین راستا در گفتوگو با خبرنگار فارس در زنجان با بیان اینکه طی سنوات گذشته واردات قاچاق افزایش چشمگیری یافته است، تصریح کرد: نکته جالب توجه این است که مردم نیز استقبال خوبی از کالای قاچاق دارند.
احمد بیات با بیان اینکه هنوز فرهنگ استفاده از کالاهای تولید داخل در استان جا نیفتاده است، اضافه کرد: یکی از دلایل استفاده مردم از کالای قاچاق قیمت پایین آنها و قیمت بالای تولیدات داخل است.
وی با بیان اینکه کاهش قیمت تولید داخل موجب خرید بیشتر مردم خواهد شد، افزود: به علت وضعیت بد اقتصادی مردم توان خرید کالاهای گران قیمت را ندارند از همین رو به خرید کالاهای قاچاق روی میآورند.
*قاچاق صنعت سودآوری است
یکی از قاچاقچیان نیز در همین راستا در گفتوگو با خبرنگار فارس در زنجان با بیان اینکه قاچاق کالا و البسه یکی از سودآورترین صنعتها است، گفت: به نظر میرسد، جریمههای تعیین شده برای قاچاقچیان بازدارنده نیست.
این قاچاقچی که چندین سال در کار قاچاق بوده است، تصریح کرد: بسیاری از قاچاقچیان عادت به این کار دارند و نمیتوانند، شغل دیگری داشته باشند و یکی از مهمترین دلایل آن سود زیادی است که به همراه دارد.
وی با بیان اینکه شاید از هر 10 محموله قاچاق پنج مورد آن کشف شود، گفت: همین امر موجب میشود، که فرد باز هم به کار خود ادامه دهد، چرا که قاچاق کالا راهکارهای بسیاری دارد و قاچاقچیان به راه و روش آن کاملا وارد هستند.
به گزارش فارس، به علت قاچاق کالا تعداد زیادی از اصناف مختلف مجبور به تعطیلی واحدهای خود کردهاند و قادر به ادامه حیات نیستند.
بر اساس گزارشهای گرفته شده از تعزیرات حکومتی استان زنجان طی سال جاری 951 پرونده قاچاق به تعزیرات وارد و 943 پرونده نیز مختومه شده است که میزان جریمه نقدی تعیین شده برای این تعداد پرونده 88 میلیارد و 600 میلیون ریال بوده است.
بیشترین پرونده وارده در خصوص قاچاق البسه و پوشاک است. همچنین بزرگترین محمولههای توقیف شده نیز مربوطه به البسه بوده است. ارزش یکی از محمولههای البسه که اخیرا کشف و ضبط شده بیش از 4 میلیارد و 600 میلیون ریال است.