تابناک لرستان به نقل از پایگاه تحلیلی خبری یافته ،لرستانپژوهی و
خرمآبادشناسی یعنی «سید فرید قاسمی» و سید فرید قاسمی یعنی حافظه خلاق
مطبوعات ایران؛ کسی که از 12 سالگی با مطبوعات همکاری داشته و همواره دغدغه
اصلی زندگی و کارش مطبوعات است. بیش از 30 سال از خرمآباد دور بوده ولی
هرگز از دیار و دلمشغولیهای زادگاهش جدا نبوده است.
سید فرید قاسمی هیچگاه
وامدار دسته، گروه، انجمن یا قدرتهای پنهان مطبوعات نبوده است. هزینههای
تحقیقات و پژوهشهایش را خود تأمین کرده و برای خوشآیند یا بدگویی دیگران
قلمفرسایی نکرده است.
اینک آن نهال 12 ساله به
درختی تنومند بدل شده با سایبان و چتری از اندوختههای سرزمین مادری و
چهارمین روز از برگزاری بیست و نهمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران فرصتی
شد برای تقدیر از حافظه مطبوعات ایران.
در این مراسم سید فرید قاسمی
با بیان این که دو سده از چاپ و نشر کتاب فارسی در ایران سپری شده است،
گفت: امسال وارد سده سوم چاپ و نشر کتاب فارسی در ایران میشویم و متأسفانه
نه دوره کامل کتابهای فارسی که چاپ شده در ایران موجود است و نه ما یک
فهرست کامل از این کتابها داریم؛ بنابراین سیر نشر کتاب در ایران فراز و
فرودهای بسیاری داشته و عزیزانی با تلاشهای فردی در این راه زحمت جانکاه
کشیدهاند.
دارنده نخستین نشان سرای
روزنامهنگاران ایران با اشاره به این که اگر کتابخانههای ما به درستی به
وظایفشان عمل میکردند و به جای فعال نمایی، فعالیت میکردند، افزود:
کارهای بیربطی انجام میشود که به کتابخانههای ما هیچ ربطی ندارد؛ چون
اولین کار کتابخانههای ما مجموعهسازی است و اگر کتابخانهها به درستی
مجموعهسازی میکردند، ما الآن این مشکلات را در حوزه کتاب پژوهی در ایران
نداشتیم.
مولف كتاب "سرگذشت مطبوعات
ایران" با بیان این که بعضی از کتابها چاپ تهران است ولی در کل کشور در
هیچ کتابخانهای وجود ندارد، تصریح کرد: شمار اندکی از این کتابها را در
کتابخانههای خارجی میشود پیدا کرد. کتابخانههای خارجی امروز برای همان
کتاب چاپ تهران، دلار میخواهند؛ یورو میخواهند؛ هزینههای گزافی پژوهشگر
باید پرداخت کند تا کپی آن کتاب را به دست بیاورد.
وی افزود: اصلش مادامالعمر
مال آنها است و ما برای عکسش باید چندین و چند برابر پول آن کتاب را هزینه
کنیم و اگر روزی روزگاری مدیران کتابخانهها به وظایفشان بهدرستی عمل
میکردند، امروز نیاز به خروج ارز از کشور نبود.
قاسمی با اشاره به این که در
دورههایی هم مدیران کتابخانههای خوبی داشتیم که مجموعههای خوبی فراهم
آوردند و مدیران بعدی کتابخانههای ناقص ما را ناقصتر کردند، خاطرنشان
کرد: امروز اگر نهضت تجهیز محتوا و نهضت گردآوری کتاب در کشور به انجام
نرسد، آیندگان ما هم همین مشکلاتی را خواهند داشت که امروز ما داریم.
وی افزود: کتابخانههای
آموزشگاهی، عمومی، دانشگاهی، مساجد، بیمارستانها و کارخانهها ردیف
بودجههایی برای خرید کتاب دارند که صرف کارهایی میشود که اصلاً ربطی به
کتابخانههای ما ندارد.
پژوهشگر لرستانی یادآوری کرد:
نمایشگاه بینالمللی همیشه برکتخیز بوده ولی اگر نیمی از عزیزانی که به
نمایشگاه مراجعه میکنند، کتاب میخریدند، وضع کتاب و نشر اینچنین نبود.
کتابخانههای ما هم باید این نهضت مجموعهسازی را جدی بگیرند تا هم اندکی
از فقر کتابخانههای ما کاسته شود و از طرف دیگر رونقی در بازار نشر کتاب
به وجود بیاید.
حافظه گویای تاریخ مطبوعات
ایران همه دستگاهها و نه تنها وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را مسئول کتاب
دانسته و افزود: وزارت آموزش و پرورش، آموزش عالی، شرکت پست و وزارت ورزش
همه این دستگاهها در سرنوشت کتاب مؤثرند؛ اگر پست همراهی میکرد وضع کتاب
بهتر از این میشد؛ اگر در آموزشوپرورش سیستم آموزشی اصلاح میشد و به جای
یک سری محفوظات از یک کتاب معین استفاده
میشد یا در آموزش عالی مقاله سالاری در نظام دانشجویی تصحیح میشد، وضع کتاب بهتر از این میشد.
قاسمی در ادامه گفت: از طرف دیگر مشکلی
که در یک و نیم دهه اخیر به وجود آمده است، کتاب ربایی در فضای وب است؛
حاصل عمر سوزی پدیدآورندگان و سرمایه ناشران در فضای وب ربوده میشود.
نمیدانم وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات فکری به حال این ربایش کرده یا
میکند؟
وی خاطرنشان کرد: باید باور
کنیم که کتاب در 200 سال اخیر در کانون زندگی ما نبوده است؛ اگر فکر اساسی
به حال کتاب نشود، هم برای کتابنخوانیها هم برای مشکلات نشر و هم برای
کتاب ربایی در فضای وب، اندک تلاشگران این عرصه از بین خواهند رفت.
قاسمی افزود: فضاهای جدید
اطلاعرسانی جذابیت دارند ولی بیشتر اطلاعات ارائهشده، سندیت ندارند؛ باید
بدانیم که با زندگی کتاب محور است که اندیشهورزی و جوشش فکری حاصل خواهد
شد.
وی بیان داشت: باید از خود
بپرسیم چرا در دنیای پیشرفته که ابزار را آنها ساختند، کتابباز شان و
منزلت خاص خود را دارد ولی ما که این ابزارها را از آنها بهنوعی قرض
گرفتیم و مالک اصلیاش آنها هستند، وضع کتاب در کشور ما به این نقطه رسیده
است؟ امیدوارم پاسخی برای این پرسشها بیابیم و توجه اساسی و عمقی به کتاب
در این روزها و سالها داشته باشیم.
قابل ذکر است در عصر شنبه 18
اردیبهشتماه در مراسم نكوداشت پديدآورندگان و ناشران از سيد فريد قاسمي به
عنوان پيشكسوت حوزه نشر در سراي اهل قلم تجليل شد و ياد و نام و خاطره
مرحوم عبدالرحيم جعفري بنيانگذار انتشارات اميركبير و مرحوم داوود
رمضانشيرازي بنيانگذار انتشارات سينايي و پيشكسوت صنعت نشر گرامي داشته
شد.
بيست و نهمين نمايشگاه
بينالمللي كتاب تهران با شعار «فردا براي براي خواندن دير است» از 15 تا
25 ارديبهشت در مجموعه نمايشگاهي شهر آفتاب برگزار ميشود.
آیدا درویشی/ پایگاه خبری یافته- تهران