حجاب و عفاف یکی از اهداف گسترده ستاد احیای امر به معروف و نهی از منکر است.همچنین این ستاد نیز یکی از ستادهای شورای عالی انقلاب فرهنگی میباشد.
به نظر میرسد سیاستگذاران شورای عالی انقلاب فرهنگی در پی برخورد و سیاستگذاری فرهنگی با موضوع عفاف و حجاب هستند.
اما منظور از عفاف و حجاب چیست؟آیا وجود یکی از این دو در هر انسانی کافیست؟یا اینکه لازم است هم عفاف و هم حجاب با هم در یک فرد نهادینه شده باشد؟
به گزارش تابناک ارومیه ،حجاب و عفاف به عنوان دو ارزش در تمامی جوامع بشری و بویژه جوامع اسلامی مطرح است. همواره این دو واژه در کنار هم به کار برده می‌شوند.اما با توجه به معانی مختلفی که در کتب متعدد ذکر شده است ،مشخصا حجاب امری ظاهری و در ارتباط با جسم است، اگرچه این پوشش برخاسته از اعتقادات و باورهای درونی افراد است ولی ظهور در نشئه مادی و طبیعی دارد یعنی پوشش ظاهری افراد و بویژه زنان را حجاب می‌گویند که مانع از نگاه نامحرم به آنان میشود.
عفاف نیز دارای معانی گوناگونی است. راغب اصفهانی در مفردات القران می‌نویسد: العفه حصول حاله للنفس تمتنع بها غلبه الشهوه؛ عفت حالتی درونی و نفسانی است که توسط آن از غلبه شهوت جلوگیری میشود.
البته قابل ذکر است که در قرآن کریم از واژه عفت در دو معنا استفاده شده است، گاه به معنای خود نگهداری و پاکدامنی است و گاه «عفت» به معنای قناعت آمده و مسائل مالی مورد نظر است.
حفظ چشم، گوش، قلب و تمامی اعضا و جوارح از هرگونه خطا و گناه عفاف است که حاصل این عفت و حجاب درونی، پوشش ظاهری است؛ به تعبیری لطیف‌تر حجاب میوه عفاف است و عفاف ریشه حجاب.
برخی افراد ممکن است حجاب ظاهری داشته باشند ولی عفاف و طهارت باطنی را در خویش ایجاد نکرده باشند و از سوی دیگر کسانی هستند که ادعای عفاف کرده و با تعابیری همچون؛ من قلب پاکی دارم، خدابا قلبها کار دارد، آدم باید چشمش پاک باشد و... خود را سرگرم کرده و مصداق «لیفجر امامه»بلکه انسان می‌خواهد آزاد باشد و گناه کند- (قیامت آیه ۵) می‌شوند.
امام خمینی(ره) درباره حجاب و عفاف می‌فرماید: «توجه داشته باشید حجابی که اسلام قرار داده است برای حفظ ارزش‌های شماست. هرچه را که خدا دستور فرموده است- چه برای مرد و چه برای زن- برای این است که آن ارزش‌های واقعی که اینها دارند و ممکن است به واسطه وسوسه‌های شیطانی یا دست‌های فاسد استعمار پایمال شوند این ارزشها زنده بشوند.
اکنون در جامعه ما بی حجابی یا شاید بهتر بگوییم بد حجابی شایع شده و تبدیل به یک نوع مد و سمبلی از به روز شدن میباشد.یعنی کسی که بیشتر بد حجاب گردد و از مدهای غربی تبعیت کند به روز تر است.
اما این تفکر از کجا نشات میگیرد و این رفتارها از کجا سرچشمه میگیرند؟
امروزه تمامی جوامع از آماج تبلیغات و فرهنگ سازی در جهان در امان نیستند.این تبلیغات در برخی جوامع چندان خود نمایی نمیکند.چرا که چندان با آن فرهنگ و سبک زندگی بیگانه نبوده و حداکثر کاری که این تبلیغات انجام میدهد ،بروز برخی تغییرات در روند زندگیشان است ، اما در جوامع اسلامی بویژه در ایران این تبلیغات باعث بروز تغییرات بسیار فاحشی شده و رنگ و لعاب بیگانه به فرهنگ جامعه میدهد.
تک تک افراد در پروسه فرهنگ سازی و همرنگی جهانی قرار داشته و از آن تاثیر میپذیرند.تبلیغات گسترده و هزینه های هنگفت برای فرهنگ سازی علاوه بر اینکه پیامدهای اقتصادی برای کشورهای مبداء داشته از یک فکر جهانی نیز تبعیت میکند.یعنی اینکه تفکری در جهان در تلاش است تا در همه شئونات خصوصی و عمومی مردم وارده شده و به آنها چگونه زیستن ،چگونه خوردن،چگونه پوشیدن،چگونه فکر کردن را آموزش بدهد و از آنها انسانهایی مقلد صرف بسازد.
حال تقلید بی قید و شرط از این تفکرات و تبلیغات ،مشکلات عدیده ایی در جامعه ما بوجود آورده است.نداشتن عفاف وحجاب باعث ایجاد ناامنی روانی در جوانان میشود.انرژی فعالیت را از آنها میگیرد.همچنین باعث ایجادناامنی اجتماعی و بروز رفتارهای ناهنجار اجتماعی میگردد.طلاق،مزاحمتهای خیابانی و تجاوزهای به عنف از جمله این ناامنیهای اجتماعی است.
نبود عفاف و حجاب در جامعه ما باعث گردیده تا بنیانهای خانوادگی و حتی اجتماعی سست گردند.نمونه بارز آن افزایش آمار طلاق در جامعه کنونی است .هستند زندگیهای مشترکی که فقط دو ماه دوام داشته اند.
از بین رفتن حرمت و احترام مابین بزرگترها و کوچکترها و سست شدن احساس عاطفی بین افراد از دیگر مشکلات بوجود آمده است.
حال چه باید کرد؟
خانواده اولین نهاد جامعه است و بنیان جامعه ایی را تشکیل میدهد از اهمیت بسیار بالایی در جامعه برخوردار است.خانواده نظامی است از حیات اجتماع که در آن مناسبات جسمی و روانی،اقتصادی و اخلاقی ،فرهنگی با هم گره خورده و مجموعه یکپارچه ایی راتشکیل میدهد.
در این خصوص تکلیف و مسئولیت سنگینی بر عهده این نهاد قرار میگیرد.اگر این نهاد بتواند از عهده مسئولیت خود به خوبی براید و در فرایند تربیت فرزندان و انتقال ارزشها و باورهای دینی و سنتی جامعه موفق عمل کند .بخش مهمی از مشکلات رفتاری و یا معضلات جامعه کنونی براحتی قابل حل میگردد.
پس از آن ،نهاد مدرسه ،که از اهمیت بسیار بالایی در تربیت افراد جامعه برخوردار داست ،عهده دار تربیت بوده و میتواند در اشاعه فرهنگ عفاف و حجاب ایفای نقش کند.
و بدین ترتیب اگر نهادهای اجتماعی جامعه هر کدام در نقشهای خود در امر اجتماعی شدن افراد بتوانند تکالیف خود را خوب انجام داده و از عهده مسئولیتهای خود برایند میتوان منتظر جامعه ایی بدور از هرگونه رفتار غیر ارزشی و ناهنجار در جامعه شد.
اما به نظر میرسد که در این فرایند مهم،گاهی مشکلاتی پیش می آید که روند نهادینه شدن رفتارهای اجتماعی و باورها و ارزشها بخوبی انجام نمیگیرد و نتایج مطلوب حاصل نمیشود.حال در این بین ستاد احیای امر به معروف و نهی از منکر بعنوان یکی از نهادهای مسئول در امر عفاف و حجاب ،نمیتواند با اقدامات یکجانبانه این مشکلات راحل کند.باید عزمی ملی و جدی در کار باشد.
در این خصوص مسئول این ستاد طی سخنانی اظهارداشته است : ستاد امر به معروف و نهی از منکر استان اقدام به جذب 4 هزار نفر از اقشار مختلف در قالب گروه‌های تذکر لسانی کرده است.
وی در خصوص وظایف این ستاد اظهار کرده اند: مهم‌ترین هدف این ستاد احیای فریضه امر به معروف و نهی از منکر در جامعه بوده و بنا بر فرمایش رهبر انقلاب اسلامی این ستاد در حوزه‌های اجرایی فعالیتی نداشته و فرهنگ‌سازی احیای امر به معروف و نهی از منکر در جامعه در واقع مهم‌ترین هدف و ماموریت این ستاد به شمار می‌آید.
همه دستگاه‌های دولتی و تشکل‌های مردمی می‌توانند در این فریضه الهی که یک وظیفه شرعی و دینی است مشارکت داشته باشند تا روز به روز شاهد افزایش معروف‌ها و از بین رفتن منکرات باشیم.
حجت‌الاسلام علی قنبری قائم مقام ستاد احیای امر به معروف و نهی از منکر آذربایجان غربی در ادامه میگوید:موضوع بدحجابی یک موضوع بسیار وسیع و گسترده بوده و دلایل بسیار متعددی در آسیب‌شناسی این معضل وجود دارد که از مهم‌ترین دلایل آن میتوان به عدم ناآگاهی افراد جامعه به پیامدهای این موضوع اشاره کرد که نیازمند ارائه آموزش‌های لازم از طرف مسئولان ذیربط به جوانان بوده و در این میان روحانیون، مسئولان فرهنگی در دانشگاه‌ها و مدارس می‌توانند مهم‌ترین گزینه برای آگاه‌بخشی موضوع حجاب و محاسن رعایت آن در جامعه و همچنین آگاه‌بخشی در خصوص عدم رعایت حجاب و ارائه آثار بدحجابی در جامعه باشد.
