گفتگو با مسئول بانک خون بند ناف استان یزد

بانك‌های عمومی و اختصاصی برای ذخیره‌سازی خون بندناف در سراسر جهان به دنبال كسب نتایج ارزشمند برای درمان بیماری‌های لاعلاج با استفاده از سلول‌های بنیادی، راه اندازی شد.
بانک خون بند ناف کشور نیز در سال84  به همت پژوهشگاه رویان جهاد دانشگاهی و با همكاری شركت گسترش صنعت علوم زیستی، شركت فناوری بن یاخته‌های رویان كار خود را آغاز كرد و در سال 85 موفق به اخذ مجوز فعالیت از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی شد.
در حال حاضر بانك خون بند ناف این شركت خدمات جمع آوری، جداسازی و ذخیره‌سازی سلول‌های بنیادی خون بند ناف را با توافق والدین ارائه می‌كند.           
دفتر نمایندگی خون بند ناف جهاددانشگاهی استان نیز از اول آذرماه سال86  برای بومی‌سازی ارائه خدمات پزشكی ویژه در استان و جلوگیری از به زحمت افتادن هم استانی‌ها و صرف هزینه‌های سنگین اقامت در تهران آغاز به كار كرد، از این رو افراد می‌توانند در مركز استان از این خدمات استفاده كنند.            
در ادامه گفت‌وگوی روزنامه همشهری با «زهره زارع» مسئول بانک خون بند ناف استان را درباره استقبال یزدی‌ها از این بانک خون بند ناف می‌خوانید.

• درباره ضرورت تشکیل بانک خون بندناف در استان و اهمیت نگهداری آن توضیح دهید.

خون بند ناف كه به عنوان خون جفتی شناخته شده است، خونی است كه در جنین در حال تكوین داخل رحم جریان دارد. پس از تولد نوزاد خون باقیمانده در بندناف و جفت كه غنی از سلول‌های بنیادی است به عنوان یك زباله بیولوژیك دور ریخته می‌‌شود. سلول‌های بنیادی كه از بند ناف گرفته می‌شوند، بسیار پرتوان و نامیرا هستند و همچنین در اثر تكثیرهای پی‌درپی، دچار پیری نمی‌شوند، به‌طوری كه با تزریق و جایگزینی آنها در مناطقی كه به‌صورت جدی آسیب دیده‌اند، می‌توانیم به بهبودی كامل دست یابیم.                    

• هدف از راه‌اندازی بانك خون بند ناف در ایران و استان چیست؟

هدف از راه اندازی این بانك افزایش ظرفیت سلول‌های بنیادی فریز شده در بانك خون خصوصی كشور برای درمان بیماران بیشتر است. چه بسیارند كودكان مبتلا به سرطان خون و بیماری‌های خونی كه نیاز به پیوند با سلول‌های بنیادی دارند و متاسفانه نمونه مشابه خود را برای پیوند نمی‌یابند و ما باید برای سلامتی كامل كودكان این سرزمین عزم خود را جزم کنیم.

• همکاری بیمارستان‌هابرای انتقال بند ناف نوزادان با بانک خون بند ناف استان چگونه است؟ آیا انتقال و نگهداری بند ناف به تجهیزات خاصی در بیمارستان‌ها نیاز دارد؟

خوشبختانه ما با تمام بیمارستان‌های استان تفاهم‌نامه همكاری داریم و پرسنل بیمارستان‌ها نهایت همكاری را با پرسنل رویان انجام می‌دهند و نیاز به هیچ گونه تجهیزات خاصی در بیمارستان‌ها نیست. برخی وسایل، مانند كیت خونگیری و ست استریل بعد از عقد قرارداد با متقاضی، به خانواده و موقع زایمان به کارشناسان خونگیر رویان که در بیمارستان حضور می‌یابند، تحویل می‌شوند. بقیه اقدامات مربوط به نمونه‌گیری نیز بدون تداخل در روند زایمان و بدون درد انجام می‌شود و نمونه خون در شرایط كاملا استاندارد برای بررسی سلول‌های موجود و آزمایش‌های مختلف به شركت ارسال می‌‌شود.

• آیا خانواده‌های یزدی از این بانک استقبال می‌کنند؟

به خانواده‌هایی‌ كه در انتظار فرزند هستند توصیه می‌شود برای ذخیره خون بند ناف نوزادشان اقدام کنند. از سال 84 تاكنون بیش از 60 هزار نمونه خون بند ناف در بانك خصوصی كشور ذخیره شده كه نزدیك به هزار نمونه از آن مربوط به نمایندگی استان است.
 استقبال خانواده‌های یزدی به نسبت سایر استان‌های کشور به مراتب کمتر است که عمده دلیل آن نیز اطلاع‌رسانی ضعیف به خانواده‌هاست. بسیاری از خانواده‌ها بند ناف جدا شده از نوزاد در روزهای بعد از تولد را به ما تحویل می‌دهند و انتظار ما از دستگاه‌های مختلف استان از جمله شهرداری، دانشگاه علوم پزشكی و رسانه‌ها همکاری برای معرفی هر چه بهتر این بانک خون و اهمیت آن به خانواده‌هاست.

• شرایط استفاده مردم از این بانک خون چیست؟

مادران باردار باید از هفته 36 بارداری به دفتر نمایندگی بانک خون بند ناف استان واقع در منطقه آزادشهر مراجعه کنند و یا با شماره تماس 37203084 تماس بگیرند.

• آیا برای نگهداری از بند ناف نوزادان هزینه‌ای هم از خانواده‌ها دریافت می‌شود؟

بله، هزینه عضویت 2 میلیون و 200 هزار تومان است و سالانه نیز 116 هزار تومان حق شارژ از خانواده‌های عضو دریافت می‌شود.

• آیا این هزینه مانع از استقبال خانواده‌ها از عضویت در بانک خون بند ناف نشده است و دولت نباید یارانه‌ای را به این موضوع مهم اختصاص دهد تا استقبال افزایش یابد؟

متاسفانه دولت هیچ یارانه‌ای را برای این كار تخصیص نداده است. با توجه به بررسی‌های انجام شده هزینه دریافتی از متقاضیان نسبت به كشورهای دیگر بسیار كمتر است. با توجه به اینكه نمونه‌های ذخیره شده در این مرکز 20سال نگهداری می‌شود به طور متوسط مبلغ مناسبی برای تامین هزینه‌های نگهداری از اعضا دریافت می‌شود. همچنین خانواده‌هایی كه فرزند مبتلا به سرطان خون یا بیماری خاص دارند و می‌خواهند به عضویت این بانك درآیند، به صورت تقسیط یا تخفیف هزینه مربوطه را پرداخت خواهند کرد.

• آیا تاکنون هیچ یک از اعضا به دلیل پرداخت نکردن حق عضویت از بانک حذف شده‌اند؟

خیر، با توجه به اینكه نمونه‌ها در شركت فناوری بن‌یاخته‌های رویان، فریز و ذخیره می‌شود، شركت نهایت همكاری را با متقاضیان دارد و تاكنون كسی به دلیل دیر پرداخت كردن شارژ سالانه و سایر هزینه‌ها از بانک حذف نشده است.