لزوم تشکیل سازمان ریزگردها در کشور

دکتر غلامرضا نوری روز سه شنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: تاثیرات مخرب ریزگردها فراگیر شده و حداقل 16 استان کشور با مشکلاتی که این پدیده ایجاد کرده است، دست و پنجه نرم می کنند.
وی گفت: علاوه بر استان های غرب کشور که گرد و غبار کشورهای همسایه آسمان آنها را آلوده می کند، 30 درصد از مساحت شرق کشور نیز که در سیستان و بلوچستان، کرمان و خراسان جنوبی واقع شده از پدیده ریزگردها رنج برده و خسارات مالی ناشی از آن زیاد شده است.
وی تصریح کرد: خسارات و پیامدهای منفی ریزگردها هزاران هزار میلیارد ریال برآورد شده و حتی اگر 10 سازمان مستقل برای مهار و کنترل این پدیده تشکیل شود هزینه ای به مراتب کمتر از تاثیرات مخرب و مستقیم آن خواهد داشت.
وی گفت: برای درک میزان خسارات ناشی از ریزگردها می توان به یکی از توفان های چندسال قبل منطقه سیستان اشاره کرد که بنا بر آمار فرماندار وقت زابل افزون بر 30 میلیارد ریال خسارت فقط در عرض یک روز در بخش های مختلف به این منطقه وارد شد.
عضو هیات علمی دانشگاه سیستان و بلوچستان بخشی از خسارات مستقیم این معضل در حوزه های مختلف را از جمله هزینه درمان انواع بیماری های تنفسی، چشمی و پوستی، هزینه های بهداشت فردی و عمومی و هزینه های پاکسازی و مواد شوینده، غیرقابل کشت شدن بسیاری از محصولات، تغییر کاربری زمین و بیکاری کشاورزان، تصادفات و خطرات جاده ای، تعطیلی مدارس و ادارات، لغو پروازها و تاثیر در برنامه های منطقه، مردم و مسئولان ذکر کرد.
نوری همچنین گفت: ریزگردها در حوزه اجتماعی نیز مخرب هستند و با توجه به اینکه بیشتر کانون های بحرانی در مناطق مرزی کشور قرار دارد مهاجرت ناشی از آن بر امنیت ملی نیز تاثیر منفی گذاشته که این مهم ضرورت تصمیم گیری سریع و علمی برای جلوگیری از پیشرفت بحران را جدی تر می کند.
**مطالعات علمی و دقیق ریزگردها نیازمند تشکیلات منسجم سازمانی
رئیس پژوهشکده علوم زمین و جغرافیای دانشگاه سیستان و بلوچستان اظهار داشت: مبارزه و کنترل با این پدیده زیست محیطی در حال حاضر به یک دفتر در سازمان حفاظت محیط زیست کشور محدود شده است که مطالعات آن منطقه ای بوده و کارایی مناسبی ندارد.
نوری ادامه داد: برای مقابله جدی با ریزگردها لازم است سازمانی مستقل برای کنترل و مهار آن تشکیل شود که در کانون های بحرانی نیز اداراتی داشته باشد.
وی تصریح کرد: بررسی علمی و کارشناسی ریزگردها از لحاظ منشا برخاست، جنس، اندازه و مدت دوام آن در هوا و با توجه به شرایط خاص هر کانون بحرانی از اهدافی است که می توان برای این سازمان در نظر گرفت.
وی ادامه داد: مدیریت مداوم و منسجم، لزوم به کار گیری تجارب بین المللی و ملی در کنترل گرد و غبار، روش های کاهش غلظت و دوام ذرات آلاینده و کنترل منشا برخاست آن از دیگر وظایف این سازمان خواهد بود.
ریزگرد پدیده‌ای اتمسفریک است و مجموعه‌ای از گرد و غبار، دود و دیگر ذرات خشک معلق در هوا را شامل می شود که سبب کدر شدن آسمان می‌شوند.
آلاینده‌ های صنعتی، تردد خودروها، آتش‌سوزی جنگل‌ ها، گسترش بیابان‌ها و شخم زدن زمین در آب‌ و هوای خشک از علت های بروز این پدیده است.
سیستان و سایر مناطقی که با خشکسالی و کمبود منابع آب مواجه هستند افزایش بستر مناطق خشک سبب پراکنده شدن ریزگردها می شود در حالی که در استان های غربی و جنوب غرب کشور علت اصلی، انتشار گرد و غبار از کشورهای همسایه مانند عراق و عربستان است.