به گزارش تابناک - جزیره، ایران با تولید سالانه یک میلیون تن خرما در رتبه سوم جهان پس از مصر و عربستان قرار دارد و این میزان تولید در ۱۰ سال اخیر ثابت مانده است. قیمت پایین خرما، هزینه‌های دستمزد و گرده‌افشانی و حمایت نکردن دولت از باغداران، رغبتی برای افزایش تولید خرما در نخلداران ایجاد نمی‌کند. با ادامه این روند، به‌زودی ایران، کشوری که تا چندی پیش رتبه نخست تولید خرمای جهان را بر عهده داشت، جایگاه سوم را نیز به امارات خواهد داد و در پله چهارم خواهد ایستاد.
هرمزگان با تولید یک میلیون تن خرما در سال سومین تولید کننده خرما در کشور است که ۱۰۴ هزار تن از این تولیدات به ارزش ۱۳۹ میلیون دلار صادر می شود. در کشور بیش از ۱۰۰ رقم خرما وجود دارد که ۸۰ رقم آن در باغات نخیلات هرمزگان کشت شده و ارقام مضافتی، خنیزی، شاهانی، پیارم، خاصویی، کریته، مردا سنگ، زرک و کلک سرخ از ارقام مرغوب خرما در هرمزگان است.
شهرستان میناب دومین شهربزرگ استان با سطح زیرکشت بیش از ۱۲ هزار هکتار از زمینهای خود به درخت نخل، یکی از شهرهای بزرگ تولید رطب و خرما تبدیل شده که با وجود خشکسالی های اخیر وبحران آب در این شهرستان بیش از شش هزار و ۸۰۰ هکتار از زمینهای زیر کشت درخت نخل از بین رفته است.
آتش سوزی در نخلستان هاس بارور شهرستان هشت بندی استان هرمزگان این در حالی است که شهرستان میناب با داشتن بیش از ۶۰ نوع درخت نخل، به یکی از قطب های تولید خرما در کشور و کشورهای حوزه خلیج فارس معروف است.
با این وجود بیشترین درختهای نخل این شهرستان در مناطق و دشتهایی قرار گرفته است که امروزه به دلیل خشکسالی و بحران آب ، سطح سفره های زیرزمینی به پائین ترین حد ممکن برسد و درختان نتوانند تغذیه و آب کافی را داشته باشند. این عامل سبب به وجود آمدن فرسایش خاک و ایجاد فروچاله های زیاد در این دشتها شده تا درختان نخل که میوه آن به طلای زرد میناب معروف بود کم کم از بین برود و این مناطق به گورستانی از نخل تبدیل شود.
از آنجایی که جمعیت شهرستان میناب بیشتر روستایی است و شغل اغلب مردم آن باغداری و کشاورزی است، با وجود بحران جدی آب در این شهرستان و خشک شدن درختان معیشت آنها هم نیز به خطر افتاده است.
غلام نوحه گر یکی از باغداران قدیمی که از سنین جوانی فعالیت خود را در باغداری و کاشت درخت نخل شروع کرده گفت: شهرستان میناب به دلیل سطح زیر کشت زمینها و اراضی خود بعد از شهر بصره دومین شهر تولید کننده خرما به حساب می آمد.
نوحه گرافزود: درخت نخل تنها درختی است که می توان از میوه آن برای مصرف و از شاخ و برگ و کنده آن برای ساخت صنایع دستی استفاده کرد.
نخلستان آب‌پخش بوشهر خرما نخل آبیاری این باغدار فعال با توجه به بحران آب و از بین رفتن درختان نخل در میناب گفت: استفاده بی رویه از آب در طول این سالها سبب شد باغداران با کمبود آب مواجه شوند و با خالی شدن سفره های زیر زمینی درختان باغداران رو به خشکی روند و معیشت زندگی آنها هم نیز به سختی تامین شود.
نوحه گر گفت: باغداران میناب برای حفظ این باغها نیاز به آب دارند که در این زمینه از طرف مسئولان هم باید مورد توجه قرار گیرند. آب سد استقلال میناب سالهاست به روی باغداران میناب بسته شده است و به باغداران هیچ آبی داده نمی شود.
محمد سالاری مدیر جهاد کشاورزی میناب نیز گفت: میناب ازجمله شهرستانهایی است که به دلیل داشتن خرما و رطب با کیفیت و مرغوب در جمع صادر کننده های بزرگ خرما و رطب به کشورهای حوزه خلیج فارس قرار دارد اما به دلیل بحران آب و خشکسالی های اخیر از جمع صادر کننده ها باز مانده است.
سالاری افزود: میزان برداشت خرما از درختان در این شهرستان بیش از ۴۸ هزار تن در سال بود که با به وجود آمدن این خشکسالی ها این میزان برداشت به ۳۰ هزار تن کاهش یافته است.
وی برداشت بی رویه آب از ذخایر سطحی و زیر زمینی را عامل های بزرگ به وجود این بحران ذکر کرد و افزود: برای رهایی از این بحران باید همه بخشها وادارات مربوطه همکاری های لازم را داشته باشند تا وضعیت باغداران رو به بهبودی یابد.
سالاری گفت: اصلاح الگوی کشت و آبیاری در باغها تنها را نجات کشاورزان و باغداران در میناب با شرایط موجود است که در صورت عدم استفاده از این روش زنگ خطر جدی برای باغداران و کشاورزان به صدا در آمده است.
نخلستان‌های جم ناصرحیدری پوری رئیس سازمان جهادکشاورزی هرمزگان نیز عنوان کرد: این استان از جمله استان های کشور است که پنج ماه از سال را به برداشت انواع خرما سپری می کند، برداشت خرما در هرمزگان از تیر ماه با گونه خرمای آل مهتری میناب آغاز شده و در آبان با خرمای پیارم حاجی آباد به پایان می‌رسد.
حیدری پوری افزود: هشت هزار و۷۶۰ هکتار نخیلات در استان مشمول پوشش بیمه محصولات کشاورزی شده‌اند که به تفکیک رودان دو هزار و ۷۱۵ هکتار، حاجی آباد دو هزار و ۴۵۲ هکتار، سیریک و میناب یک هزار و ۷۵۲هکتار، بندرعباس یک هزار و ۶۸ هکتار، خمیر ۱۷۵هکتار، بشاگرد ۳۵۰ هکتار، بستک ۲۰۰ هکتار، جاسک ۴۸ هکتار است.
وی عنوان کرد: در راستای اجرای طرح الگوی کشت ومدیریت آب با کشاورزان هشتبندی، شمیل، حاجی آباد و کهورستان نشست های هم اندیشی و بررسی مشکلات بخش کشاورزی برگزار کردیم و تاکنون بیش از ۸ هزار کشاورز از این طرح استقبال کرده اند.
وی یادآورشد: انعقاد تفاهمنامه با دانشگاه هرمزگان در خصوص استفاده از توان علمی و امکانات آزمایشگاهی دانشکده کشاورزی این دانشگاه درراستای اجرای طرح های کشاورزی گام دیگری برای رفع مشکل آب و مدیریت ذخایرآبی استان برداشت شد.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی هرمزگان تاکید کرد: ارتقاء معلومات تولید کننده گان، آموزش کشاورزان و رعایت موارد فنی از مهمترین موضوعاتی است که در اجرای طرح الگوی کشت باید مورد توجه قرار گیرد.
حیدری پوری گفت: خارج کردن کشاورزی از سنتی به مکانیزه، کنار گذاشتن کشت تک محصولی وروی آوردن به تنوع کشت، استفاده از سیستم آبیاری نوین، ایجاد اشتغال پایدار و رونق اقتصادی از مهمترین اهداف اجرای طرح الگوی کشت و مدیریت آب است.