جعبه جادو
حبیب یزدانی
امروزه هیچ رسانه ای به اندازه تلویزیون بشر را محسور شگفتی های ساحرانه خود نکرده و بیخود نیست که نام "جعبه جادو " بر او داده 
اند.گستره نفوذ این رسانه شگرف و قابلیت منحصر به فرد آن باعث شده که این رسانه جمعی از زمان ابداع تا کنون همچنان در حال رشد باشد . در این مقال علاوه بر اینکه دوران ابداع، رشد ،اوج ،افول و انطباق آن بررسی خواهد شد ،از حسنات و آسیب های آن ، همچنین از اهمیت و تاثیر این رسانه جمعی در دنیای امروز سخن خواهد رفت.
اند.گستره نفوذ این رسانه شگرف و قابلیت منحصر به فرد آن باعث شده که این رسانه جمعی از زمان ابداع تا کنون همچنان در حال رشد باشد . در این مقال علاوه بر اینکه دوران ابداع، رشد ،اوج ،افول و انطباق آن بررسی خواهد شد ،از حسنات و آسیب های آن ، همچنین از اهمیت و تاثیر این رسانه جمعی در دنیای امروز سخن خواهد رفت. با شروع انقلاب صنعتی در غرب خاصه پس از اختراع برق .بشر به مرحله تازه ای از تمدن گام گذاشت که در آن اتفاقات بسیار سریع و تغییرات برق آسا رخ می دادند.
بطوریکه تاریخ گاهی فرصت نکرده که نام دقیق مخترعین برخی از ابزارهای شگفت انگیز نوین را دقیقا ثبت کند چنانکه در خصوص تلویزیون هم نام اشخاص زیادی مطرح است . کسانی که به سرعت طرح های ناقص را تکمیل میکردند و هر اختراعی هر روز نسبت به روز پیش اش تکمیل تر میشد.
تاریخ ابداع
TELE از واژه لاتین یونانی به معنای دور و VISIONبه معنای دید و در کل تلویزیون به معنای دور دید است که معمولا به اختصارTV نوشته و خوانده می شود.
تاریخ ابداح و اختراع تلویزیون به شکلی که امروزه ما می شناسیم دقیقا معلوم نیست و باید اختراع آنرا مربوط به یک بازه زمانی نسبتا طولانی دانست.اما به نظر می رسد که چند سال قبل از سال 1880میلادی زمانی که توماس ادیسون پروژکتور و دوربین فیلم برداری را اختراع کرد نطفه اختراع و ساخت تلویزیون منعقد شده بود.
ابتدا تلویزیون مکانیکی بعد الکترومکانیکی و بعد تلویزیون های مکانیکی بوجود آمدند.
"نیپیکو" یک دانش آموز آلمانی در سال 1884 نخستین سیستم تلویزیون الکترو مکانیکی را اختراع کرد.اما تلویزیون الکترونیکی حدود سال1927تکمیل شد.
و نخستین تصاویر در سال 1936از بالای یکی از برجهای ویکتوریا ارسال شد.
همچنین تلویزیون رنگی ابتدا در روسیه و بعد در آلمان تکمیل شد. اما نخستین برنامه رنگی در سال1954در آمریکا بعد در کوبا و بعد در مکزیک و بعد در کانادا و پس از آن هم در اروپا ارسال شد. نخستین برنامه فرا قاره ای هم در فرانسیسکو کالیفرنیا در سال 1951 از کنفرانس معاهده صلح ژاپن پخش شد.و از آن پس تلویزیون به سرعت در حال تسخیر جوامع بشری بود بطوری که قبل از جنگ جهانی دوم 19هزار تلویزیون الکترونیکی در بریتانیا وشانزده هزار دستگاه در آلمان ساخته شد.
اما وقتی دراواخر سال 1958برابر با 1337 شمسی، تلویزیون در ایران افتتاح شد روزنامه ها از آن به عنوان یک جهش اجتماعی یادکردند و همینطور هم بود. چون در عرض یک دهه پس از فعالیت رسمی خود تمام کشور ها را فتح کرده بود.و در کنار اختراعات رگباری و حشت انگیز نظامی و جنگی تلویزیون جدید ترین و مهم ترین اختراعی بود که علم و تمدن انسانی به آن دست یافته بود.
دوران رشد و اوج
از همان زمان شروع به کار این رسانه جمعی رشد سرسام آوری را داشت.مدت زمانی که باعث شد تلویزیون از یک کالای لولکس به یک وسیله لازم برای زندگی امروزی تبدبل شود زیاد نبود.. تلویزیون در عرض سیزده سال پنجاه میلیون مخاطب جذب کرد و امروزه این تعداد تقریبا اکثریت قریب به صدرصد جوامع بشری را شامل می شود.
با توجه به این که تلویزیون کامل ترین وسیله ارتباطی از نظر برخورد با حواس پنجگانه انسانهاست
و هم زمان می تواند از بیان تصویری، نوشتاری و گفتاری بهره بگیرد. بنابراین تلویزیون تنها یک وسیله تفنن و سرگرمی نیست بلکه میتوان از آن بهره برداری هنری و آموزشی کرد و این کارکرد وسیع تلویزیون آن را به ساحری تبدیل کرده که امروزه قدرت جادویش همه را مبهوت عملکرد خود نموده است . چنانکه که مکانیسم و عملکرد این رسانه جمعی باعث شده حتی با گرفتن محتوا و پیام آن باز به عنوان یک وسیله ارتباطی قدرتمند باقی بماند .
همچنین امروزه با توسعه فنی و تکنولوژیک ماهواره ها فراگیری تلویزیون بیش از پیش شده است.
بنابر این تلویزیون با رشد سریع خود تمام خانه های مارا تسخیر کرد و در تمام جهان خود را تحمیل نمود.
دوران زوال و انطباق
تلویزیون مثل بسیاری از اختراعات دیگر با سر و صدا آمد اما بر خلاف خیلی از اختراعات دیگر با گذشت زمان کهنه نشد و ماندنی شد.
برخی معتقعدند که هنوز دوران زوال این رسانه جمعی نرسیده بلکه تلویزیون هنوز در حال رشد و اوج گیری است.و تلویزیون سراسری در کنار تلویزیون های کابلی و ماهواره ای همچنان یک رسانه جمعی پرکاربرد است.
با کثرت گرفتاریهایی که بشر امروزه در زندگی جدید باآن مواجه است با آنکه دیگر زمان برای انسان آنقدر کوتاه است که به نظر می رسد فرصت ندارد به همه چیز بپردازد اما با وجود این تلویزیون روزانه بخشی از وقت انسان امروزی را بخود اختصاص میدهد و به نظر نمی رسد که به این زودی از گردونه رقابت با دیگر رسانه ها خارج شو
با توجه به قدرت تحریک و تهییج احساسات و ایجاد ارتباط سریع ومخاطب با بهره گیری از صوت و تصویر همزمان این رسانه جمعی مورد توجه شدید حاکمان و تاجران و نخبگان و هنرمندان برای ارسال مفاهیم مد نظر خود قرار گرفته است و به نظر می رسد که این عملکرد و کارکرد همچنان به قوت خود باقی بماند .
امروزه وجود تلویزیون و کانالهای تلویزیونی می توانند به تنهایی یک پیام و رسانه باشد و همچنین میتوانند ابزار موثری برای ابراز عقاید و سلایق و سیاست های شخص یا اشخاص یا گروهی قرار گیرند
آفت ها
از مهمترین آفتی که امروزه برای این رسانه جمعی میتوان متصور بود یکی سطحی بودن آن است و دیگری تحت تاثیر شدید سیاست های صاحبانش قرار گرفتن آن
بطوری که برخی تلویزیون ها بلند گو و تریبون و سخنگوی یک تفکر خاص است و همچنین در مقابل "وقت"ی که از آدمی میگیرد چیز زیادی به او نمی دهد و جنبه سرگرم کننده گی و تفنن آن بر جنبه تخصصی و علمی بودن آن می چربد و این آفت اساسی این رسانه جمعی می باشد.
همچنین پوشیده نیست با توجه به اینکه تلویزیون از جنبه اقتصادی از صاحبان بنگاههای تجاری و کارخانجات تغذیه میکند .مخاطبانش را دچار رفاه زدگی و مصرف گرایی وتجمل گرایی می نماید0
منبع: تابناک