به گزارش تابناک یزد،معاون محیط زیست طبیعی استان يزد هوبره را از گونههاي در حال انقراض و از پرندگان بسیار زیبا و با شکوه نواحی کویر مرکزی ایران خواند و گفت: هر چند وضعيت جمعيتي گونههاي بومي اين پرونده در استان مطلوب است ولي تبديل مزارع به پستهزارها ميتواند موجب جابجاييمحل مهاجرت آنها از استان يزد شود.
هوبره، پرندهاي بیابانگرد و خجالتی است كه از لحاظ ظاهری تا حدودی به بوقلمون شباهت دارد ولي به بهترین وجه با محیطهای بیابانی و کویری سازگار شده است.
رنگ این پرنده، شنی زرد(زرد نخودی) است که دارای لکههای مشکی به صورت موجدار در تمام قسمتهای بالای بدن است و در دو طرف گردن، پرهای زیبا، دراز و باریک قرار گرفتهاند.
رنگآمیزی این پرنده و ترکیب رنگ آن به قدری با محیط هماهنگ است که به طور استثنایی در طبیعت محو و مستقر میشود. از طرفي وضعیت کف پا و انگشتان هوبره طوری است که به پرنده اجازه میدهد به راحتی بدون صدا و با سرعت زیاد بدود.
مواد غذایی مصرفی هوبره، گیاهی و شامل میوهها، دانهها، بذرها و برگهاست و گیاهان مزروعی و کشت شده از قبیل نخود، لوبیا، یونجه و خردل نیز میتوانند مورد استفاده هوبره قرار گیرند.
غذای تابستانی و بهاری هوبره بیشتر شامل بیمهرگانی نظیر ملخ، سوسک، آخوندک، موریانه، کرمهای حشرات، مورچه، عقرب و عنکبوت هاست. همچنین از حلزونها و مهرهداران کوچک مثل مارها و مارمولکها نیز تغذیه میکند.
هوبره به خاطر ظاهر زیبا، جثه بزرگ، رفتارهای بسیار جالب و تماشایی در هنگام انتخاب جفت و خصوصیت منحصر به فردش در مواجهه با پرندگان شکاری به شدت مورد توجه است به طوري كه در برابر پرندگاني مانند شاهین به مرغ بمبانداز معروف است چرا كه با پرتاب خمیر رقیق چسبناکی به سمت پرندهي شكاري پرواز آنها را دچار مشکل میكند.
به همین دلیل نيز شکار هوبره توسط شاهین و جدال این دو پرنده برای مغلوب کردن یکدیگر به تفریح بسیاری از ساکنان کشورهای عربی حوزه خلیج فارس تبدیل شده است، ضمن اين كه در کشورهای عربی سنت دیرینهای برای شکار هوبره وجود دارد به نحوي كه ساکنان این کشورها، پرندگان شکاری را برای شکار هوبره تربیت میکنند.
به همین دلیل نيز تعداد هوبرهها در این کشورها کاهش چشمگیری داشته و بازار پرسودی برای قاچاق این پرنده به این کشورها ایجاد شده است و به همين دليل نيز در حال حاضر و با همکاری مراجع انتظامی و قضایی، با قاچاق این پرنده مبارزه و برخورد میشود و متخلفین از قانون و قاچاقچیان، مکلف به پرداخت 200 میلیون ریال جریمه نقدی به ازای هر قطعه هوبره هستند.
جمعيت هوبره در دهههای گذشته بر اثر تخریب زیستگاه در نواحي پراکندگی آن، کاهش یافته به نحوي كه در ارزیابی IUCN در ردهي گونههاي آسیبپذیر(VU) قرار گرفته است.
عمده مراکز انتشار هوبره در ایران در بیابانهای مرکزی ایران، استان یزد، پارک ملی کویر، بیابان توران، نواحی مرکزی و جنوبی سیستان و بلوچستان، جنوب خوزستان و فارس و سواحل خلیج فارس است؛ البته به دلیل وجود جمعیتهای قابل توجه بومی و مهاجر این گونه در استان یزد، هوبره به عنوان نماد حیات وحش یزد شناخته شده است.
"حسن اكبري" معاون محيط زيست طبيعي اداره كل حفاظت از محيط زيست استان يزد در گفتوگو با خبرنگار ايسنا – منطقه يزد، در مورد اين گونهي در حال انقراض و وضعيت آن در استان كويري يزد ميگويد: خوشبختانه استان يزد به لحاظ جمعيت اين گونه از زيستگاههاي خوب كشور محسوب ميشود و در اكثر شهرستانهاي يزد حضور اين گونه اثبات شده است هر چند كه مناسبترين جمعيت آن مربوط به شهرستان خاتم است.
وي اضافه ميكند: البته عمده زیستگاههای هوبره در استان یزد شامل قسمتهایی از شمال غربی و جنوب و جنوب شرق استان است ولي به غیر از منطقه قره تپه در شهرستان خاتم، مناطق سياه كوه و درهانجير در اردكان که جمعیت قابل توجهی از هوبره در اين اماكن زادآوری میکند، بقیه مناطق معمولاً پذیرای جمعیتهای مهاجر و به صورت محدود زادآور این پرنده هستند.
اكبري در مورد گونههاي مهاجر اين پرنده نيز خاطرنشان ميكند: هوبرههاي مهاجر كه مهاجرتهايي طولاني حتي تا كشور مغولستان را نيز انجام ميدهند، معمولاً سه تا چهار ماه در استان يزد ميمانند و سپس در اسفندماه مجدداً به زيستگاه اصلي خود بازميگردند.
وي با اشاره به اين كه مطالعات اندکی پیرامون این گونه در کشور ایران صورت گرفته است، اظهار ميكند: بدیهی است برای دستیابی به ثبات در وضعیت زیستگاهها و جمعیتهای هوبره لازم است تا ضمن بهبود قوانین و مقررات، با استفاده از توان داخلی و همکاریهای بینالمللی، اقدامات لازم جهت مدیریت و حفاظت یکپارچه از جمعیتهای هوبره به عمل آید و با رفع عوامل تهدید، بقاء درازمدت جمعیت های این گونه را در سایه امنیت و مطلوبیت زیستگاه تضمین كرد.
معاون محيط طبيعي استان خاطرنشان ميكند: البته مركز تحقيقات هوبره استان مستقر در شهرستان خاتم به صورت پايلوت اقدام به تكثير و پرورش يكسري از اين گونه كرده است ولي با توجه به جمعيت خوب اين گونه در حال حاضر، سياستي در مورد تكثير هوبره در اسارت وجود ندارد.
وي ادامه ميدهد: معتقديم كه در شرايط كنوني جمعيتي اين گونهي در حال انقراض، ميتوان با اقدامات حفاظتي، بقاء آن را تضمين كرد و تكثير در اسارت مشكلات خاصي را براي هوبره ايجاد خواهد كرد.
اكبري در پايان راجع به كاهش جمعيت اين پرنده در استان نيز بيان ميكند: قطعاً تغيير الگوي كشت در منطقه از يونجهزارها و كشتهاي زارعي به كشتهاي باغي به ويژه باغات پسته، در تنوع گونهاي هوبره بيتاثير نبوده است و كمتر شدن غذا در استان تمايل گونههاي مهاجر اين پرنده به اين زيستگاهها را كاهش خواهد داد و حتي ميتواند موجب جابجايي محل مهاجرت آنها از استان شود؛ هر چند جمعيت اين گونه نسبت به چند سال گذشته تغيير چنداني نداشته است.