پیاده راه ها یکی از فضاهای کلیدی شهری در بالابردن فعالیتهای اجتماعی _ فرهنگی شهر، با هدف توسعه شهری و ترویج فرهنگ پیادهروی هستند. پیاده روی، خصوصا در بافت های تاریخی و قدیمی شهر علاوه بر تامین زیر ساختهای سلامت شهروندان، موجب افزایش درک شهروندان، ارتقای هویت شهری و احساس تعلق خاطر بیشتر میشود، به همین منظور راه اندازی پیاده راهها یکی از تحولات مهم در رویکردهای جدید شهرسازی نوین در دنیاست.
شهرهای موفقی در دنیا هستند که در این زمینه ورود پیداکرده و نتایج درخشانی را نیز بهدست آوردهاند که از جمله آنها میتوان به کپنهاگ ،آمستردام و استانبول اشاره کرد.
کپنهاگ در برنامه ای 40 ساله «استروگت»، خیابان اصلی شهر را به یک محدوده کاملا پیاده رو تبدیل کرد، به طوری که پیاده محوری این شهر در چهار دهه به شش برابر افزایش یافته است، آمستردام نیز به عنوان یکی از شهرهای بزرگ و موفق دنیا خیابان اصلی و چند خیابان دیگرش را بدون تردد خودرو برنامه ریزی کرده است و یا استانبول که خیابان استقلال را به یک پیاده راه خوش طرح با حدود سه کیلومتر طول مبدل ساخته است .
در ایران نیز شهر های رشت ،مشهد و تبریز تجارب موفقی را در این زمینه داشته اند ولی متاسفانه قزوین با توجه به ویژگی های تاریخی، فرهنگی و ویژگیهای شهرسازی با دارا بودن پتانسیل بالا دراین زمینه، مدتهاست که شهروندانش را منتظر ایجاد یک پیاده راه واقعی نگهداشته که به دلایل مختلف هنوز محقق نشده است.
این درحالی است که هسته مرکزی کهن شهر قزوین به دلیل ویژگیهای منحصر به فرد آن خصوصا تجمع بسیار متراکمی از آثار باستانی ، در دسترس بودن واحدهای مختلف تجاری و وجود معابر متعدد ( از جمله سبزه میدان، خیابان سپه و خیابان امام خمینی)
که میتوان در مدت زمانی کمتر از 10 دقیقه با دوچرخه به همه این خیابانها دسترسی داشت.
تمامی این موارد نشاندهنده ظرفیت بالای قزوین، برای اجرای زنجیره ای از پیاده راههاست که میتواند یک قطب گردشگری مستعد، فضای جاذب تجاری و توریستی در این بافت تاریخی ایجاد کند.
البته شهرداری قزوین، در نوروز 97 در میدان آزادی(سبزه میدان) و یلدای 97 در خیابان شهرداری، خیابان را برای خودرو ها به منظور اجرای برنامه های فرهنگی مسدود کرد که گامی خوب ولی ناکافی و محدود در این زمینه بود .
امروز اگر مدیران شهری قزوین میخواهند در راستای تبدیل این شهر به عنوان یک شهر انسان محور و پاک به عنوان یک راهبرد مهم و اساسی قدم بردارند ،راه اندازی زنجیره ای از پیاده راهها و ترغیب مردم به استفاده از دوچرخه ،خصوصا در هسته مرکزی شهر یک نیاز مهم و فوری است که تبدیل به مطالبه عمومی نیز شده است .
امید است سیاستگذاران و مدیران شهری قزوین اهتمام و جدیت بیشتر در اجرای این راهبرد داشته و به این مطالبه مردمی سریعتر پاسخ دهند.
گزارش از علیاصغر مهرعلیان