گزارش تحلیل تابناک خوزستان از وضعیت کشاورزی استان؛
وجود مشکلات شدید در حوزه کرخه و مارون و رودخانه زهره ، منجر به محرومیت کشاورزان از زراعت در این منطقه گردید. کشت های مستمر در این منطقه از جمله خرما سال گذشته با خسارات و ضرر و زیان فراوانی روبه رو شد . برای مثال محصول خرما در حوزه شادگان ، از نظر کیفیت و کمیت نسبت به سالهای گذشته در سطح پایین تری قرار داشت
خوزستان به عنوان مهمترين قطب کشاورزي کشور نه تنها نقش تعيين کننده‌اي در توليد محصولات کشاورزي و ايجاد امنيت غذايي دارد، بلکه باتوجه به ظرفيت‌ها و پتانسیل های موجود در آن نقشي بي‌بديل در توسعه پایدار کشاورزي کشور خواهد داشت.
به گزارش تابناک خوزستان، استان خوزستان نه تنها به عنوان منبع تامین بخش اعظمی از نیاز نفتی کشور بلکه به عنوان یکی از بزرگ‌ترین قطب‌های کشاورزی ایران نیز شناخته شده است که علی‌رغم حادتر بودن مساله‌ی بحران آب در این استان مناطقی مانند دزفول و دیگر شهرهای جنوبی یکی از بهترین نقاط برای توسعه انواع تولیدات کشاورزی است.
با توجه به این همه پتانسیل بالقوه و شرایط ویژه خاص در زمینه تولید محصولات کشاورزی با کیفیت استان با چالش ها و مشکلات بسیاری روبروست. از جمله این مشکلات می توان به مشکلات بیمه ،کمبود سهمیه آب زارعی ، کندی روند تسطیح اراضی کشاورزی ، سرریز شدن فاضلاب شهری به زمین های کشاورزی ، طولانی بودن تشریفات اداری اخذ وام های کشاورزی ، کمبود بودجه لازم جهت لایروبی کانال ها ، کمبود تسهیلات لازم جهت بازپرداخت وام های کشاورزی و پرداخت خسارات ناشی از طوفان اشاره نمود.از مهمترین چالشهای خوزستان در طول حداقل یک دهه گذشته موضوع آب بوده و تداوم این امربسیار نگران کننده است.
این سوال سال هاست که مورد بررسی صاحب نظران حوزه کشاورزی استان است که چرا با وجود عوامل محیطی مورد نیاز جهت کشاورزی مطلوب و اقتصادی نظیر خاک مرغوب، شرایط اقلیمی مناسب تنوع گونه های گیاهی، شدت نور مناسب کشت چرا زیر ساخت های لازم جهت توسعه و رونق کشاورزی و همچنین افزایش کیفیت زندگی کشاورزان خوزستانی در طی این سال ها فراهم نشده است.
در خصوص مشکلات و چالش های موجود در بخش کشاورزی خوزستان مهندس اسدی رئیس سازمان نظام صنفی کشاورزی استان خوزستان مهمترین چالش های شش ماهه اول سال 1394 را کمبود منابع آب در حوضه کرخه و مارون بر می شمارد.
اسدی در ادامه می گوید: وجود مشکلات شدید در حوزه کرخه و مارون و رودخانه زهره ، منجر به محرومیت کشاورزان از زراعت در این منطقه گردید. کشت های مستمر در این منطقه از جمله خرما سال گذشته با خسارات و ضرر و زیان فراوانی روبه رو شد . برای مثال محصول خرما در حوزه شادگان ، از نظر کیفیت و کمیت نسبت به سالهای گذشته در سطح پایین تری قرار داشت.
رئیس سازمان نظام صنفی کشاورزی خوزستان چالش بعدی این حوزه را، سد گتوند می داند که از نظر شور زایی بسیار نگران کننده است. شرکت آب و وزارت نیرو به دلیل داشتن امکانات مالی قوی، قصد پوشاندن این واقعیت دارند. البته دولت با تشکیل کارگروهی ، بررسی معضل سد گتوند را به موسسه آب دانشگاه تهران واگذار کرده و موسسه مذکور اعلام کرده که سد گتوند دارای مشکلات بسیاری است، گنبد نمکی عظیمی موجود در آن سبب شور کردن اراضی پایین دست شده است. در حالیکه مساله این سد مساله حیاتی و فوری برای کشاورزی استان محسوب می شود باید در رفع این چالش بزرگ که اقتصاد استان را تحت تاثیر جدی قرار داده است تلاش های بیشتر از جانب مسئولین استانی صورت پذیرد.
مساله دیگر بحث بازرگانی محصولات کشاورزی است. استان خوزستان در سال 94 با بحران فروش محصولات کشاورزی مواجه بود . بازار فروش محصولاتی از قبیل سیب ، پیاز ، گوجه فرنگی و خرما با نوعی فاجعه روبه رو شد و کشاورزان از حیز انتفاع خارج شدند .برای مثال ، کشاورزان پیاز کار، به علت فروش نرفتن محصولاتشان در خرداد ماه دچار ورشکستگی شدند و این در حالیست که چند ماه بعد ، در پاییز و زمستان قیمت پیاز به کیلویی 5 هزارتومان رسید . این مساله نشان می دهد که زیرساخت های لازم برای نگهداری محصولات وجود ندارد و این سوال مطرح است که اگر سردخانه هایی برای نگهداری محصولات وجود داشته باشد ، آیا کشاورزان دچار این همه ضرر مالی می شدند؟ و بررسی ها نشان می دهد که خوزستان در زیرساخت ها و صنایع تبدیلی با فاجعه روبروست و این یکی از چالش های همیشگی در بخش کشاورزی استان بوده است.
اسدی در ادامه برعدم پرداخت به موقع پول برخی از محصولات زارعی به کشاورزان تاکید و اظهار کرد: تاکنون بخشی از پول ذرت به کشاورزان پرداخت نشده و ذرت کاران واقعا در مضیقه و مشکل هستند.
وجود مشکل در صندوق بیمه محصولات کشاورزی ، موضوع دیگریست که البته این مساله فقط به استان خوزستان تعلق ندارد . صندوق بیمه کشاورزی در کشور یک صندوق ورشکسته است. به زبان ساده می توان گفت که صندوق بیمه کشاورزی فاقد ثروت عظیم مثل صندوق بیمه تامین اجتماعی می باشد . صندوق بیمه تامین اجتماعی دارای دهها شرکت پتروشیمی ، سیمان و فولاد است و یک موسسه ثروتمند و دارای سرمایه محسوب می گردد و مطالبات و خسارات مردم را از محل دارایی های خود پرداخت می کند. اما صندوق بیمه کشاورزی اساسا یک صندوق بیمه است و عملا موسسه ایست متشکل از چند پرسنل ، کارمند و مدیر و کارش دریافت مبلغی به عنوان حق بیمه به صورت سالانه است. به همین دلیل این صندوق بیمه ، بخشی از خسارت گندمکاران در سال گذشته (94-93) را هنوز پرداخت نکرده است . شایان ذکر است که اگر نمایندگان مجلس با یک اقدام اساسی در مجلس و تخصیص بخشی از منابع موجود در صندوق ذخیره ای کشور و یا یک سرمایه دائمی به صندوق بیمه محصولات می توانند این مساله را برای همیشه حل کنند .
اسدی در خصوص معوض کشت می گوید: معوض کشت حق مسلمی است که باید در سال گذشته به کشاورزان خوزستانی پرداخت میشد . زیرا سال قبل از آن در استان اصفهان بر اساس پیشنهاد استانداری و تصویب وزیر جهاد کشاورزی و اعلام آن به هیئت دولت به کشاورزان محروم شده از آب ، معوض کشت پرداخت شد . همین روند نیز در استان خوزستان انجام شد . یعنی پس از تصویب استانداری به معاون اول رئیس جمهور و معاون اول آن را به وزیر جهاد کشاورزی ارجاع شد. اما هنوز این درخواست اجرایی نشده ومعوض کشت به کشاورزان خوزستانی پرداخت نگردیده است . لذا لازم است تا نمایندگان در صورت تمایل پیگیری های لازم را انجام دهند.
رئیس سازمان نظام صنفی کشاورزی استان خوزستان تصریح کرد: با وجود چالش های بسیار در سال 94 باید گفت در شش ماهه دوم سال ، لطف الهی مشمول حال کشاورزان شد و با وجود بارندگی های خوب ، وضعیت منابع آب از حالت خطر خارج شد و به وضعیت پایدار و با ثباتی رسید.
البته حوزه مارون از این امر مستثنی است و امید است که بارندگی های بهاره آن را جبران کند. در سال جاری به علت بارندگی ها خصوصا در حوزه کرخه ، انتظار می رود که کشت تابستانه رونق داشته باشدزیرا سال گذشته در حوزه کرخه ، مارون ، زهره و جراحی کشت تابستانه انجام نشد.
اسدی افزود: راهکار مناسب برای نجات خوزستان از معضلات موجود، اقتصاد مقاومتی ، اقدام و عمل می باشد .اقتصاد مقاومتی باید عملی شود و قوی ترین شاخص آن در خوزستان ، بخش کشاورزی است . یعنی کشاورزی در استان تقویت گردد و مصرف بهینه از منابع بوجود آید. ذکر این نکته ضروری است که برای احیای اقتصاد و رفع بیکاری راهی جز استفاده از صنایع تبدیلی و تکمیلی بخش کشاورزی و همچنین صنایع نگهدارنده در این بخش نیست . البته این نگرانی مبنی بر عدم رعایت اقدام و عمل حول محور اقتصاد مقاومتی که فرمان مقام معظم رهبری در سال 95 می باشد ، وجود دارد و اینکه افراد با روش و سبقه گذشته عمل کنند و اقدامی در این زمینه صورت نگیرد و بیشتر به تبلیغات و برگزاری صحبت ها و بازی با کلمات روی آورده شود.
اسدی می گوید: به عنوان نماینده کشاورزان استان و به عنوان مسئول خانه کشاورز استان و رییس انجمن صنفی کشاورزان استان ، تمام توان خود و همکارانش را برای رصد این موضوع و اینکه آیا بیانات و فرمایشات مقام معظم رهبری عملی می شود به کار خواهند گرفت.
رئیس سازمان نظام صنفی کشاورزی خوزستان بخش عمده راهکارها برون رفت از مشکلات حوزه کشاورزی استان را اقدامات نمایندگان استان در تهران برای ایجاد زیرساخت های لازم می داند. واضح است که روش افراد باید نسبت به نمایندگان مجلس عوض شود. برخورد با نمایندگان در استان خوزستان، همیشه به صورت برخورد جایزه ای بوده است . برخورد جایزه ایی یعنی اینکه مردم در حول محور انتخابات، پیرامون مساله حزب ، جناح و گروه وارد تقابل های دو قطبی و یا چند قطبی می شدند و فردی به عنوان نماینده انتخاب می شد که نه براساس توانمندی ها و شایستگی ها بلکه بیشتر بر اساس اینکه طرف مقابل وارد مجلس نشود .واین مساله باعث می شد که فرد منتخب ، نمایندگی را به عنوان یک جایزه احساس می کرد و تا 4 سال فقط خودش را نسبت به خودش پاسخگو می دانست. اگر نماینده ها از روز اول تحت فشار خواسته های جمعی و کلان استان قرار گیرند و مدام این خواسته ها پیگیری و مطالبه شوند ، نمایندگان خود به خود در این مسیر قرار می گیرند .ولی وقتی فکر کنند که فقط به افراد خاصی که در انتخابات فعال بوده اند، بدهکاری دارند ، نتیجه چیزی است که امروز همه شاهد آن هستند.
در خصوص حمایت های دولت در حوزه کشاورزی خوزستان بایستی به طرح 550هزارهکتاری مقام معظم رهبری که یکی از عنایات عمده و تاریخی معظم له به مردم خوزستان است اشاره نمود. در حال حاضر رویکردی در استان خوزستان بر پایه تطهیر و تقدیس عملکرد مجریان این طرح بوجود آمده است وعملکرد شان بدون پایش و رصد، به طور مطلق خوب و مثبت ارزیابی می شود . شایان ذکر است که مقام معظم رهبری این پول و سرمایه را در اختیار مردم خوزستان قرار داده اند تا سرمایه گذاری پایداری صورت گیرد و مردم از فقر وفلاکت نجات یابند. بنابراین اگر در اجرای این طرح دقت نشود ، سرمایه از بین می رود . در حال حاضر مسئولین استان به طور مطلق و یک طرفه نحوه و کیفیت اجرا را تایید می کنند که لازم است این نحوه حمایت تعدیل شود. البته بایستی از مجریان این طرح تشکر و قدردانی لازم را به عمل آورد.
باید زمینه و زیرساخت ها به گونه ای فراهم شود که معضلات موجود در بخش کشاورزی استان به صورت کارشناسانه مورد بررسی قرار گیرد و راه کارهای برون رفت از این بحران با تدابیر افراد صاحب نطر در حوزه کشاورزی و حمایت مسئولین اجرایی استان به صورت علمی و عملی دنبال شود. با توجه به اینکه امسال به عنوان سال اقتصاد مقاومتی ، اقدام و عمل نام گرفته است باید تمامی منویات مقام معطم رهبری در زمیانه احقاق بندهای اقتصاد مقاومتی در دستور کار مسئولین ذی ربط قرار گیرد تا شاهد رونق هر چه بیشتر بخش کشاورزی خوزستان بود.
منبع: تابناک
