کد خبر: ۵۶۰۷۱
تاریخ انتشار: ۱۰ تير ۱۳۹۴ - ۲۱:۳۶ 01 July 2015
تشکیلات(سازندهای) زمین شناسی دشت خوزستان که که قابل رویت هستند عبارتند از سازندهای آسماری،گچسارن، میشان،آغاجری، لهبری،کنگلو مرای بختیاری و ذخایر آبرفتی (آلوویوم).این سازندها مربوط به دشت پهناور خوزستان با امتدادی از شهرستان گچسارن به طرف اندیمشک هستند. البته در قسمتهای کوهستانی خوزستان سازندهای قدیمیتر نیز رخنمون دارند که مورد بحث این مقال نیستند.

سازند آهکی آسماری در قسمتهای کوهستانی و جنوبی کوه ماغر و کوه آسماری مسجد سلیمان به همراه سازنده های پابده گورپی و سروک و ایلام رخنمون دارند.

قدیمترینی، پیرترین تشکیلات و رسوبات خوزستان به سازند گچساران معروف است. این سازند از از گچ تشکیل شده است و لابلای گچها لایه های از خاک رس و یا گنبدها و چشمه های نمک دیده می شود.

جوانتر ازسازند گچساران سازند آهکی میشان است که از سنگ آهک  و مارن آهکی تشکیل گردیده است.

سازند جوانتر از میشان، سازند آغاجری است که از مارن های رسی با رنگ قرمز و رنگ سبز در خوزستان دیده می شود.

جوانتر از همه آنها سازند کنلگومرای بختیاری است که از گچساران تا اندیمشک در در دامنه های زاگرس رخنمونهای متعدد آن دیده می شود. از جمله : شمال و جنوب بهبهان و در جنوب شهر لیکک، در پیرامون رامهرمز و شمال هفتکل تا اطراف مسجد سلیمان و لالی و اندیمشک. این رسوبات شامل قلوه های آهکی و خاک رس آهکی هستند.

رسوبات آبرفتی ( آلویوم ها) در خوزستان بدلیل دشت بودن پهنه وسیع این سرزمین رسوبات کنده شده از کوههای زاگرس در محلهای گود برروی هم انباشته شده وذخایر با ارزشی را تشکیل داده اند. این رسوبات به نام آلویوم های آهکی از شمال بهبهان تا مرز غربی خوزستان در دامنه زاگراس وجود دارند.

آب و مخلوطهای کوهی خوزستان
مخلوطهای موجود در این قسمتها و به همراه کنگلو مرای بختیاری بهترین ذخایر آب موجود در خوزستان هستند.

آب نوای بهبهان، چاههای آب موجود در مخلوطهای جنوب خوزستان ، چاههای آب موجود در اطراف رامهرمز ، چشمهای متعدد از شمال هفتکل تا مسجد سلیمان مانند آب لشکر و توپ آب و غیره. چشمه های غرب اندیمشک و صدهها حلقه چاه آب در خوزستان به خاطر وجود چنین آبرفتهای آهکی و مخلوطهای کوهی است.

بافت کنگلو مرای بختیاری و آلوویوم های آهکی (مخلوط کوهی) بدلیل تشکیل شدن از قلوه های ریز و درشت به همره خاک رس اجازه نفوذ آب را به زیر زمین می دهد. بدلیل آهکی بودن این ذخایر آب قابل شرب است.

به عبارت دیگر سازندهای گچساران و آغاجاری و میشان اولا بدلیل عناصر تشکیل دهنده اجازه نفوذ آب به زیر زمین را نمی دهند اگر هم بدلیل وجود حفره و شکستگی آب در این لایه ها نفوذ کند تلخ و غیر قابل آشامیدن است. این بدلیل وجود قلیایی ها شامل پتاسیم و سدیم و نمکها و سولفات موجود در این ترکیبات است.

بنابراین تنها منبع قابل نفوذ و تنها مخزن آب قابل شرب در خوزستان مخلوطهای کوهها و آبرفتها هستند. اما با سرعتی باور نکردنی در حال حذف شدن از پهنه خوزستانند.

1. ایجاد جاده و بناهای ساختمانی و صنعتی مانند پالایشگاه بید بلند برروی این دخایر از نفوذ آب باران به این مخلوطهها جلوگیری می شود.

2. با وجود سنگ شکنها و برداشت بی رویه مانند رسوبات جنوب رامهرمز و اخیرا ذخایر جوبجی رامهرمز در آینده از چاه آب در رامهرمز اثری نخواهد بود.

3. برداشت اینذخایر برای جاده سازی نیز همیشه مورد توجه هست.

4. کارخانجات سیماناستان  همه ا از این رسوبات استفاده می کنند که چشمه ها و چاههای موجود این رسوبات تا ده سال آینده نابود می شوند.

5.طرحهای سیمان جدید نیز در این مخلوطها در حال پی گیری است که ذخایر دیگری را نابود و هرگونه نفوذ آب احتمالی محقق نمی شود و سفره های آب فعلی نیز نابود می شود.

6.محیط زست ، منابع طبیعی و سازمانهای ذیربط آب اگر دست به کار نشوند از این بابت فاجعه ای ایجاد خواهد شد که هیچ راهی برای جبران حتی اندکی از آن وجود نخواهد داشت.

7. پیشنهاد می شود تمامی سنگ شکنها و کارخانجات سیمان از منابع آهکی فراوان کوهها استفاده کنند که آثار زیانبار زیست محیطی ذکر شده را نخواهد داشت.


*عضو هیئت مدیره نظام مهندسی معدن استان خوزستان


منبع: تابناک
اشتراک گذاری
نظرات بینندگان
غیر قابل انتشار: ۱
در انتظار بررسی: ۰
انتشار یافته: ۳
ناشناس
|
Iran, Islamic Republic of
|
۲۳:۴۲ - ۱۳۹۴/۰۴/۱۱
مقاله تخصصی عالی بود......انشاله از این مقالات مجددا در سایت ها و مجلات نوشته شود جهت حفظ محیط زیست
صالح پویان
|
Iran, Islamic Republic of
|
۱۲:۲۱ - ۱۳۹۴/۰۴/۱۲
مقاله ازنظرانتقال اطلاعات وآگاهی عالی بود.بهتراست هرطرح وبرنامه ی ققابل اجرابه بهترین نحوکارشناسی بشه تاآثارزیانبارش کم ترباشد
ناشناس
|
Iran, Islamic Republic of
|
۱۸:۵۱ - ۱۳۹۴/۰۵/۱۴
مقاله خوبی بود
نظر شما
نام:
ایمیل:
* نظر:
* :
آخرین اخبار